DARUL-ACEZE

 DARUL-ACEZE

Sultan İkinci Abdülhamid Han tarafından, sokaklarda dilen­mekte olan kimsesiz çocukları, sakat erkek ve kadınları hem zilletten kurtarmak, hem de eğitim ve bakımlarını sağlamak için İstanbul'da yaptırılmıştır. İkisi erkeklere, ikisi kadınlara âit olmak üzere dört aceze binası, 200 yataklı hastahâne, yetimhâne, çamaşırhâne, hamam gibi hizmet binaları ve el sanatlarrile ilgili ımâlathâneler,fırın ve mabetlerden (cami, kilise ve havra) oluşan bir hayır kurumudur. Dârü’l-Aceze için ilk bağışı ve hediyeyi pâdişâh verdi. On sekiz parça değerli eşya satılarak 7000 altın lira elde edildi. Padişah ayrıca. 10.000 lira da nakit olarak verdi.

Erkek ve kadınlar ayrı ayrı koğuşlarda kalacak, bunlar mensup oldukları dine göre eğitim görecek, biri erkeklere,! diğeri kadınlara âit olmak üzere iki hastahâne yaptırılacaktı. İdaresi pâdişâh irâdesiyle tâyin edilecek bir heyete verilecek­ti. Darülaceze’nin gelir kaynakları: Dârülaceze’nin imalat­hanelerinde üretilen mallardan elde edilen gelirin üçte biri, gramajı düşük olduğu için belediyece el konulmuş ekmek­lerin bedeli, tiyatro biletlerine eklenecek 20'şer ve 40'ar pa­ralık pulların geliri, mabet kapılarına konulan yardım san-| dıklarından elde edilecek paralar, halkın bağışları, verilen । imtiyazlardan alınacak paralar ve idâre heyetinin bulacağı,; ve Bab-ı Âlî'ce uygun görülen diğer kaynaklardı.

Kimsesiz ve sakat vatandaşlar sokaklardan incitilmeden zâbıtaca toplanacak, bulaşıcı hastalığı olanlar ayrı koğuşlara i alınacak, hasta olmayanlar yıkanıp giydirildikten sonra koğuş-1 lara konulacaktı. Cüzamlılar ve deliler ise kabul edilmiyordu. Dârü'l-acezeye alınanlar için kadın ve erkeklere mahsus ayrı ayrı îmâlathâneler kurulacak. Çalışma gücü olanların burada ürettikleri mallar sergilerde ve Ramâzan-ı Şerîf ayında Beya­zıt Camii avlusunda satılacak, elde edilen paranın üçte biri Darü’l-aceze'ye gelir kaydedilecek üçte ikisi sanatkarlar ara­sında paylaştırılacaktı. Hiç kimse izin almadan dışarıya çıka­mayacak, yakınlarıyla görüşme izne bağlı olacaktı.

Yedi yaşına basanlar ise erkek veya kız yetimhanesine konuluyordu. Yetimhânedeki çocukların eğitimi için Darü’l-1 aceze'de bir de mektep açılmıştı. Açılan imalathânelerde (halıcılık, çorapçılık, terzilik, ayakkabıcılık, demircilik, ma­rangozluk, fotoğrafçılık gibi) meslekler öğretiliyordu.