OSMANLI TARİHİ 43 - YILDIRIM BAYEZİD HAN - İstanbul Kuşatmaları

İSTANBUL KUŞATMALARI 

Anadolu'da işleri yoluna koyan Yıldırım Bayezid Han bütün Müslümanların ideali durumundaki İstanbul üzerine yürüdü. Yeni Bizans İmparatoru Manuele rahat yaşamak istediği takdirde, şehrin kapılarını kapayıp içeride istediği gibi saltanat sürebileceğini, ancak şehir haricinde ne varsa kendisine ait olduğunun kabulünü, İstanbul'da yaşayan Türkler için bir cami inşasını ve bir mahkemenin kurulmasını istedi. İşte bu taleplerin geri çevrilmesi üzerine Osmanlı sancakları ilk kez ciddi bir biçimde İstanbul yönüne çevrildi. Rumeli'ye geçen Türk ordusu İstanbul surlarına kadar bütün Bizans topraklarını zapt etti ( 1391). Yedi ay süren bu kuşatma sırasında surlar karadan sıkı bir kontrol altına alındı ve şehrin dış dünya ile irtibatı kesildi. Bu sırada Macarların Tuna Nehri'ni geçerek Sofya'ya doğru yürümeleri üzerine Yıldırım Bayezid Han kuşatmayı kaldırmak zorunda kaldı. Ancak surların dışında bir Türk garnizonu yerleştirerek şehri kontrol altında tutturdu. Doğuda ve batıda birçok savaş yapan Bayezid Han, İstanbul'u fethetmek fıkrinden asla vazgeçmedi. İmparator Manuel'in surları tamir ederek kuvvetlendirmeye çalışması üzerine 1395'te Osmanlı kuvvetleri ikinci kez İstanbul önlerine geldi. Çandarlızide Ali Paşanın idare ettiği bu muhasara yaz ayları boyunca sürdü. Surları yıpratacak topların olmaması neticeye uzanacak yolu tıkıyordu. 1396 yılının ilkbaharında şehri düşürmek üzere taarruzlar daha da sıklaştırıldı ise de Türkler bu kez de büyük bir Haçlı tehdidi ile karşı karşıya kaldılar. Bayezid Han, Niğbolu Savaşı'na yol açan bu tehlikenin hep Bizans'ın tahriki ile olduğunu biliyor ve bu devleti mutlaka sona erdirmek istiyordu. Bu itibarla zaferin hemen akabinde Yahşi Bey'e Şile'yi zapt ettirip ardından Boğaz içinde Güzelcehisar'ı inşa ettirdi. Bundan sonra Manueföen şehrin derhal teslimini isteyen padişahın talebi reddedilince İstanbul üçüncü kez abluka altına alındı. Bizans'a yardım etmek üzere Fransa'dan altı yüz şövalye gelmiş; Rusya, Venedik ve Cenova'dan da kuvvetler geleceği bildirilmişti. Ancak uzun süren ablukalar neticesinde şehrin iktisadi düzeni bozulmuş, halk isyan derecesine gelmişti. Beklediği yardımların bir türlü gelmemesi üzerine Manuel bir elçilik heyeti göndererek padişahın öteden beri talep ettiği hususları kabul edeceğini bildirdi. İmparator ayrıca on bin filori ile birlikte vezirlere de pek çok hediyeler göndermişti. Vezirlerin Balkanlar'daki yeni kıpırdanmalar ile kış şartlarını bahane ederek bu teklifi kabul etmeleri yönünde görüş belirtmeleri üzerine Yıldırım Bayezid Han: "Bizim asıl gayemiz bu büyük şehrin İslam devletine durak olmasıdır. Cenab-ı Hakk'tan yardım ve nusret erişirse bu ülkeyi Allahu Tealaya eş koşanların törelerinden temizlemek kolaydır. Bir tutam dünya malına tamah etmekle bu yüce davadan vazgeçmek ne din gayretine ne de padişahlık şanına uygundur" Bayezid Han'ın bu kararlı tutumu karşısında vezirler: "Devletli padişahımızın dileğinin yerine gelmesi savaş ve cenk yapmadan da mümkündür .. Tekfur buna da razıdır. İstanbul'a İslam dinine uygun hüküm verecek bir kadı gönderilmesi, beğenilen bir bölgede İslam mabedinin açılması, paranın cihan padişahının adıyla geçerli olması ve hutbenin padişah adına okunması _ mümkündür. İmparator, sadece hüküınetinin padişah fermanıyla kendisine verilmesini istemektedir:' Bu sözler ve teklifler padişah tarafından da kabul edildi.104 Derhal Taraklı Yenicesi'nden ve Göynük'ten evler nakledilip İstanbul içinde bir büyük mahalle kuruldu. Mescit ve cami yaptırılarak imam, hatip ve kadı tayin edildi. O yılın cizyesi de çeşitli hediye ve armağanlarla gönderilmiş olduğundan orduya dönüş izni verildi. Yıldırım Bayezid devrinde son İstanbul kuşatması 1400 yılı ilkbaharında oldu. Padişahın Anadolu'da bulunmasından istifade  eden imparator, Şile ve İzmit çevresindeki bazı kaleleri zapt etmişti. Bursa'ya dönen Bayezid Han kısa bir hazırlıktan sonra dördüncü kez ordusunu İstanbul üzerine sevk etti. Muhasara fevkalade şiddetli başlamıştı. Halk açlıktan kırılıyor, muhafızların da maneviyatı çökmüş bulunuyordu. İmparator VII. Ionnes teslim bayrağını çekmek üzereydi.105 Ancak bu defa önceki kuşatmalarda olduğu gibi batıdan gelen bir tehlike kurtarmadı İstanbul'u. Tehlike bu kez doğudan geliyordu. Doğu Türk Hakanı Timur, İstanbul'un fethinin 50 yıl gecikmesine sebep olacak sefere çıkmış bulunuyordu.