OSMANLI TARİHİ 202 II. BAYEZİD (Memlüklerle Savaşa Yol Açan Olaylar)

 

OSMANLI TARİHİ 202   II. BAYEZİD (Memlüklerle Savaşa Yol Açan Olaylar)

MEMLÜKLERLE SAVAŞA YOL AÇAN OLAYLAR 

Özellikle Dulkadır ülkesindeki nüfuz mücadelesinden dolayı bozulan Osmanlı-Memlük ilişkileri Fatih Sultan Mehmed'i bu ülkeye sefer açacak hale getirmişti. Ancak Fatih'in muhtemelen Şam üzerine giderken vefatı üzerine, iki devlet arasındaki gerginlik, bir müddet için yerini sükunete bırakmıştı. Diğer taraftan Fatih Sultan Mehmed'in son zamanlarında başlayan Osmanlı- Hindistan hükümdarları arasındaki münasebetler sırasında yeni Hindistan Hükümdarı il. Mahmud Şah'ın elçisi Cidde'ye geldiğinde Fatih' in ölüm haberini almıştı. Mahmud Şah'ın padişaha gönderdiği kıymetli hediyeler, Memlüklerin Cidde naibi tarafından gaspolunup Sultan Kayıtbay'a gönderildi. O da bu hediyeler arasından bir hançere tenezzül ederek almıştı. Bu küçüklük Osmanlı hükümdarı Bayezid'in canını sıkmış ise de ses çıkarılmamıştı. Osmanlı tarafındaki bu iyi niyete rağmen, Sultan il. Bayezid'e karşı çıkarak saltanat mücadelesine girişen Cem Sultan'ın Memlüklere sığınması, hüsnü kabul görmesi ve ertesi sene de Bayezid'in bırakılmaması yolundaki isteklerine rağmen Osmanlı ülkesine salıverilmesi aradaki husumeti tekrar alevlendirdi. Memlüklerin Çukurova'ya hakim Üçoklar ile Maraş ve Elbistan'a sahip Bozokları baskı altına alma teşebbüslerine karşılık, il. Bayezid Han da Dulkadırlı Türkmen Beyi Alaüddevle Bozkurt Bey'i himayeye karar verdi. Esasen Dulkadırlı beyi de Bayezid'i devamlı surette Memlüklere karşı tahrik etmekte idi. 35 Neticede Osmanlılardan aldığı destekle harekete geçen Alaüddevle Bozkurt Bey, Memlüklerin Haleb ve Safed naiblerini arka arkaya mağlup etti (Nisan 1 484). Savaşlarda Haleb naibi öldürülürken Rumkale, Bire ve Ayıntab naibleri esir alındı. Ardından Malatya üzerine yürüyen Osmanlı-Dulkadırlı birlikleri şehre yakın bir derbendde Emir Özbek komutasındaki Memlük kuvvetlerince pusuya düşürülerek bozguna uğratıldılar. Gülek Kalesi'ni ve Osmanlıların zapt ettiği yerleri geri alan Memlükler, Adana ve Tarsus taraflarına döndüler. II. Bayezid Han 45 Memlüklu Sultanı Kayıtbay bu zafere rağmen Osmanlılarla sonu belirsiz bir çatışmaya girmek istemiyordu. Emirleri ile görüştükten sonra ikinci emir-i ahur Cani Bey Habib'i elçi olarak deniz yoluyla istanbul'a gönderdi. Vuku bulan olaylar sebebiyle tarziye niteliğinde bir mektup gönderen Sultan Kayıtbay'ın yanı sıra Halife el-Mütevekkil Alallah da iki İslam hükümdarı arasındaki ihtilafın bertaraf edilmesini rica etmişti. Ancak Memlük elçisi bu teşebbüsünde barış yapmaya muvaffak olamadı. Bu arada Karaman beylerbeyi ve Şehzade Abdullah'ın lalası Karagöz Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetleri 1485'te hududu geçerek Memlük topraklarına girmişlerdi. Kuştemurlu, Kosunlu ve Kara-İsaluların desteklerini temin eden Karagöz Paşa, Memlükler tarafından himaye edilen Turgutlu ve Varsak Türkmenlerine karşı bir te'dib seferine girişti. Turgudoğlu'nun sığındığı üç hisarı alarak içlerine muhafızlar yerleştirdi. Bayezid Han fethedilen kalelerin muhafazasını Musa ve Mustafa beyler ile kayınbiraderi Ferhad Bey'e verdi. 36 Osmanlıların bu hareketi üzerine Kayıtbay büyük hazırlıklara girişti ve askerlerine pek çok para dağıttı. Ardından Atabeg Emir Özbek komutasındaki büyük bir orduyu Adana üzerine gönderdi. Ayas Hisarı'nda toplar döktüren Emir Özbek, Adana Köprüsü' nün başına geldiğinde Osmanlı kuvvetleri ile karşılaştı. Musa, Mustafa ve Ferhad beyler, Seyhan Suyu üzerindeki üç yüz metre uzunluğundaki yirmi bir gözlü taş köprüyü geçen Memlüklerin ileri yürüyüşlerini durdurmak istemişlerdi. Ancak şiddetle cereyan eden çarpışmalarda büyük kahramanlık gösteren Osmanlı beyleri şehit düştükleri gibi aynı şeceati gösteren Anadolu askerlerinden pek çoğu da meydanda kaldı. Bunun üzerine Anadolu Beylerbeyi Hersekzade Ahmed Paşa serdar tayin olunarak, elden çıkan kalelerle Kilikya'nın zaptına memur edildi. Karaman Beylerbeyi Karagöz Paşa ile Hızır Beyoğlu Mehmed Paşa da maiyyetine verilmişti.