KAZA EDİLMESİ GEREKEN VE GEREKMEYEN ORUÇLAR

Kaza Edilmesi Gereken ve Gerekmeyen Oruçlar

 127- 
SORU  : Yolculuk veya hastalık özrü ile Ramazan orucunu tutmamış olan kimse, bunları kaza etmeye elverişli bir vakit bulamadan önce ölse, üzerine kaza gerekir mi ?
CEVAP : Hayır
SORU  : Yolculuk veya hastalık özrü ile Ramazan orucunu tutmamış olan kimse, bunları kaza etmeye elverişli bir vakit bulamadan önce ölse fidye vermesi de lazım gelir mi ?
CEVAP : Hayır
SORU  : Ancak oruçları için fidye verilmesini vasiyet etmiş olursa ne yapılır ?
CEVAP : Malının üçte birinden bu vasiyetin yerine gelirilmesi gerekir.
SORU  : Fidye nedir ?
CEVAP : Fakir bir kimseyi sabah ve akşam doyuracak olan bir günlük yiyecektir. 
SORU  : Bu neye eşittir ?
CEVAP : Bir fitre sadakasına 

 128-
SORU  :  Yolculuk veya hastalık sebebi ile Ramazan orucunu tutamamış olan kimse, bunun tamamını veya bir kısmını kaza edebilecek bir zaman bulmuş olduğu halde, bunları kaza etmeden ölürse ne yapılmalı ?
CEVAP : Malı olduğu takdirde, kazaya kalan her gün için malının üçte birinden ödenmek üzere bir fidye ödenmesini vasiyet etmesi gerekir.
SORU  : Bu fidye kime verilir ?
CEVAP : Fakirlere
SORU  :  Bir özrü olmaksızın kasden Ramazan orucunu tutmayan kimse  öldüğü zaman ne yapılmalı ?
CEVAP :  Malının üçte birinden fidye verilmesini vasiyet etmelidir 
SORU  : Bu o kişiye nedir ?
CEVAP : Vacibdir. 
SORU  : Kaza edecek zaman bulamasa da hüküm aynı mıdır ?
CEVAP : Evet
SORU  : Neden ?
CEVAP : Çünkü yapılması mümkün olan bir ibadeti terk etmiştir. 
SORU  : Vasiyet etmediği takdirde, varislerin bu fidyeyi vermeleri üzerine vacib olur mu ?
CEVAP : Hayır
SORU  : İsterlerse kendi mallarından bir bağış olarak verebilirler mi  
CEVAP : Evet
SORU  : Varisler ve varis olmayanlar, ölü adına orucu tutmak suretiyle kaza edebilirler mi ?
CEVAP : Hayır
SORU  : Böyle beden ile yapılan ibadetlerde, başkasına vekalet edilebilir mi ?
CEVAP : Hayır
SORU  : Kendileri için tuttukları oruçların sevabını ölüye bağışlayabilirler mi ?
CEVAP : Evet
SORU  :  İmam Şafiîye göre, ölü vasiyet etsin veya etmesin, onun geriye bıraktığı malın tümünden kazaya kalmış oruçlarının fidyesi verilir mi ? 
CEVAP : Evet
SORU  : Böyle bir ölü adına da velisi oruç tutabilir mi ?
CEVAP : Evet

 129- 
SORU  : Tutulamayan oruçlardan dolayı fidye verilmesi hangi oruçlara  mahsustur ?
CEVAP : Ramazan orucu ile Ramazan ayından kazaya kalan oruçlara ve nezir oruçlarına
SORU  : Yemin ve adam öldürme keffaretleri için gereken oruçları tutmaktan aciz kalan kimsenin, daha hayatta iken fidye vermesi caiz midir ?
CEVAP : Hayır
SORU  : Bu oruçlar için vasiyet etmesi caiz midir ?

 130-
SORU  :  Bozulan herhangi bir nafile orucun ne yapılması gerekir ?
CEVAP : Kazası
SORU  : Bu orucu bozma, oruçlunun kendi isteği ile olsun, ister olmasın aynı mıdır ?
CEVAP : Evet
SORU  :  Nafile oruç tutmaya başlayan bir kadın, adet görecek olsa ne yapması gerekir ?
CEVAP : Sahih olan görüşe göre, bu orucu kaza etmesi gerekir.
SORU  : Neden ?
CEVAP : Çünkü başlanmış bir ibadeti yarıda bırakmamak ve yüklenilen bir din görevini yok etmemek vacibdir, gereklidir.
SORU  :  Şafiîlere göre böyle bir oruçlu ne yapmalıdır ?
CEVAP : Serbesttir, dilerse bu orucu kaza eder, dilerse etmez. 
SORU  : Neden ?
CEVAP : Çünkü üzerine vacib olmayan bir ibadete başlamıştır.
SORU  : Yerine getirmediği fazladan bir ibadet için kendisine kaza gerekir mi ?
CEVAP : Hayır

 131-
SORU  :  Bir kimse, fecrin doğuşundan sonra kaza orucuna niyet etse, bu oruç kaza yerine geçer mi ? 
CEVAP : Hayır nafile bir oruç olur. 
SORU  : Neden ?
CEVAP : Çünkü geceden niyet edilmesi gerekirdi.
SORU  : Bu orucu bozacak olsa birşey gerekir mi ?
CEVAP : Ayrıca kazası gerekir.

 132-
SORU  : Ramazanın başından sonuna kadar baygın bir halde olan kimse, sonradan kendine gelince, üzerine kaza gerekmez. Bunda ittifak vardır.
CEVAP : Hayır 
SORU  : 
CEVAP : Çünkü bayılma hali bir hastalıktır. 
SORU  : Fakat böyle bir halin bu kadar uzaması da çok az olur. Bu sebepden sonuç olarak nedir ?
CEVAP : Nadir olan şeylerdeki güçlük de izne sebeb olamaz.

 133-
SORU  :  Delirmiş olan bir adam, Ramazan içinde kendine gelip iyileşse ne yapar ?
CEVAP : Geçmiş günleri kaza eder. 
SORU  : Bir kimsenin delirmesi Ramazanın başından sonuna kadar devam etse sonradan iyileşmekle kendisine kaza gerekir mi ? 
CEVAP : Hayır
SORU  : Bir kimsenin delirmesi   son günün zevalinden sonraya kadar devam etse sonradan iyileşmekle kendisine kaza gerekir mi ? 
CEVAP : Hayır
SORU  : Neden ?
CEVAP : Çünkü bunda güçlük vardır: Sahih olan da, budur. 
SORU  : Yine böyle delirmiş olan kimse, Ramazan gecelerinden birinde iyileşip de, sonra fecirden itibaren yine delirse, üzerine kaza gerekir mi ?
CEVAP : Hayır
SORU  : Delirmiş olan kimsenin iyileşmesi nasıl olur ?
CEVAP : Kendisindeki delirmenin tamamen ortadan kalkması ile olur.
SORU  :  Malikîlere göre, delirme de ne gibidir ?
CEVAP : Bayılma
SORU  :  Onun için ne gerekir ?
CEVAP : Kazası

 134-
SORU  :  Orucu kazaya kalan kimse, bunu kaza etmeden ilerki Ramazana yetişince ne yapmalıdır ? 
CEVAP : Gelen  Ramazan orucunu, kaza orucundan önce tutar.
SORU  : Neden ?
CEVAP : Çünkü kaza için zaman geniştir ve elverişlidir.
SORU  :  Şafîîlere göre, bir ramazana ait kaza orucunu, diğer Ramazan gelmeden önce ne yapmak gerekir ?
CEVAP : Tutmak gerekir ?
SORU  :  Önceki Ramazan orucu tutulmadan ikinci bir Ramazan gelince ne yapmak gerekir ?
CEVAP : Hem kaza ve hem de her gün için bir fidye vermek gerekir.
SORU  : Neden ?
CEVAP :  Çünkü kaza vaktinden çıkarılmıştır.
SORU  :  Kazayı vaktinden sonraya bırakmak ise ne gibidir ?
CEVAP : Yerine getirilmesi gereken bir ibadeti sonraya bırakmak gibidir.
SORU  : Hanefi mezhebinde, kaza için belli bir vakit gösterilmiş midir ?
CEVAP : Hayır
SORU  : Buna dair ayet-i kerime kazayı herhangi bir vakitle sınırlandırmış mıdır ?
CEVAP : Hayır

 135-
Bir gayrimüslim Ramazan ayı içinde müslüman olduğu halde, geri kalan günleri oruç tutmayacak olsa, bakılır: 
SORU  :  Eğer küfür diyarında İslam'a girmişse ve Ramazan ayı çıkıncaya kadar orucun farz olduğunu öğrenmemişse nedir ?
CEVAP : Özürlü sayılır.
SORU  :  İslama girdikten sonra geçirdiği günler için kaza etmesi gerekir mi ? 
CEVAP : Hayır
SORU  :  İslam yurdunda ihtida (islam dinini kabul) etmişse kaza etmesi gerekir mi ? 
CEVAP : Her halde kaza etmesi lazımdır.
SORU  : Neden ?
CEVAP : Çünkü İslam ilinde bu gibi cehalet özür sayılmaz.
  
 136-
SORU  : Çocuklar için oruç tutmak, namaz gibidir. Bunun için on yaşında bulunan bir çocuğa ne denir ?
CEVAP : Oruç tutması emredilir. 
SORU  : Tutmasa ne yapılır ?
CEVAP : Hafifçe dövülebilir.
SORU  :  Bununla beraber tutmazsa, kaza etmesi gerekir mi ? 
CEVAP : Hayır
SORU  : Oruçtan zarar görecek olan çocuğa: "Oruç tut" diye emredilirmi ?
CEVAP : Hayır çocuğun oruca gücü yetmelidir.