NAMAZIN VACİBLERİ
2) Namazlarda farz olan Kur'an okuyuşunun ilk iki rekata bağlı kılınması vacibdir.
3) Namazlarda "Fatiha" süresini okumak vacibdir. Üç İmama göre ise, bunu okumak farzdır.
4) İlk iki rekatın her birinde bir defa Fatiha suresi okunup tekrarlanmaması vacibdir.
5) Fatiha suresini diğer okunacak sure ve ayetlerden önce okumak vacibdir.
6) Fatiha suresine başka bir sure veya bir sure yerini tutacak kadar ayet ilavesi vacibdir. Şöyle ki: Farz namazların önceki ilk iki rekatlarında Fatiha'dan sonra diğer bir sure veya bir sureye denk bir mikdar ayet okunması vacibdir
7) Vitir namazı ile nafile namazların her rekatında Fatiha ve Fatiha'dan sonra bir sure veya ona denk bir ayet okunması da vacibdir.
(Fatihaya başka bir sure veya ayetin eklenmesi üç İmama göre sünnettir.)
8) Yalnız başına namaz kılan kimse, sabah, akşam ve yatsı namazlarını dilerse aşikare bir okuyuşla ve dilerse gizli bir okuyuşla kılar hüküm böyledir.
9) Yalnız başına namaz kılan kimse geceleyin kılacağı nafile namazlarda dilerse aşikare bir okuyuşla ve dilerse gizli bir okuyuşla kılar hüküm böyledir.
10) Yalnız başına namaz kılan kimse öğle ile ikindi namazlarında gizli olarak okuması vacibdir.
11)Yalnız başına namaz kılan kimse gündüz kılacağı nafile namazlarda gizli olarak okuması vacibdir.
12) Cemaatla kılınan namazlardan sabah, cuma, bayram, teravih, vitir namazlarının her rekatında; akşam ve yatsı namazlarının ilk iki rekatlarında aşikare Kur'an okumak vacibdir.
13) Cemaatla kılınan namazlardan öğle ile ikindi namazlarının bütün rekatlarında, akşam namazının üçüncü ve yatsının son iki rekatlarında gizli olarak kıraat yapmak vacibdir.
14) Vitir namazında kunut (dua) okumak ve kunut tekbiri almak vacibdir. Bu İmam Azam'a göredir. İki imama (İmam Ebû Yusuf ve İmam Muhammed'e) göre ise, bunlar sünnettir.
15) Kazaya kalan bir namaz, gündüzün cemaatla kılındığı takdirde, eğer sabah namazı gibi aşikare kıraat yapılması gereken bir namaz ise, yine aşikare kıraet yapılır. Gizli kıraat yapılması gereken bir namaz ise, gizli kıraet yapılır.
16)Kazaya kalan bir namaz tek başına kılınıyor ise, aşikare kıraet yapılması gereken bir namazı kaza ederken dilerse hem aşikare, hem de gizli okuyabilir. Bir rivayete göre de, gündüz kaza edeceği herhangi bir namazda gizli okuması vacibdir; gizli veya aşikare okuma serbestisi yoktur
17) Secde yaparken yalnız alınla yetinmeyip alınla beraber burnu da yere koymak vacibdir.
18) Üç ve dört rekatlı namazlarda birinci oturuş vacibdir.
19) Namazların her oturuşunda teşehhüdde bulunmak (Tahiyyatı okumak) vacibdir.
20) Namaz içinde okunan secde ayetinden dolayı tilavet secdesinde bulunmak vacibdir.
21) İki bayram namazının üçer ziyade tekbirleri vacibdir. Bu namazların birinci rekatlarındaki rükû ve secde tekbirleri sünnettir. İkinci rekatlarının rükû tekbirleri ise, vacib olan ziyade tekbirlere yakın olduğu için o da vacibdir.
22) Namazların farzlarında sıraya riayet edilmesi, iki farz arasına, farz olmayan bir şeyin girmesine meydan verilmemesi vacibdir.
ÖRNEK : Farz olan kıyamdan (ayakta duruşdan) sonra rükûa gidilmesi, rükûdan sonra da secdeye varılması gibi...
23) Vaciblerin her birini de yerinde yapmak ve sonraya bırakmamak vacibdir. ÖRNEK : Kur'an okuduktan sonra bir zaman bekleyip sehven düşünceye dalmak ve sonra rükûa varmak gibi.
24) Namazların sonunda selam vermek. Önce sağ tarafa, sonra sol tarafa yüz çevirerek "Esselâm" demek vacibdir. "Esselâmu aleyküm ve Rahmetullah" (*) denilmesinin vacib olduğu açık olarak belirtilmemiştir.
Bir görüşe göre, sol tarafa selam verilmesi sünnettir.
Namazdan çıkılması ise, bütün imamlara göre yalnız bir selam ile olur, bununla namaz biter. Bu selamı vermiş olana, artık uyulmaz. Meşhur olan görüş budur.
Üç veya dört rekatlı bir namazı kılmakta olan kimse namazın bittiğini zannederek selam verdikten sonra iki rekat kıldığını anlarsan namaza aykırı bir şey yapmadığı takdirde yeniden Tekbir almaksızın kalkıp namazını tamamlar ve s.s. yapar
SEHİV (YANILMA ) SECDELERİ
327
SORU : Bir namazın vaciblerinden birini yanılarak terk etmekten veya geciktirmekten dolayı, o namazın sonunda ne yapılması gerekir ?
CEVAP : Sehiv secdesi
SORU :Sehiv secdesi nelerden oluşur ?
CEVAP : iki secde ile teşehhüdden, salavat ve duaları okumaktan ibarettir .
CEVAP : Sehiv secdeleri.
SORU : Nasıl yapılır ?
CEVAP : Son oturuşta yalnız "Tahiyyat" okunduktan sonra iki tarafa selam verilir. Ondan sonra "Allahü Ekber" denilerek secdeye varılıp üç kez "Sübhane Rabbiye'l-ala" okunur. Ondan sonra "Allahü Ekber" denilerek kalkılır. Bir tesbih mikdarı duraklamadan sonra tekrar "Allahü Ekber" deyip ikinci secdeye varılır. Yine üç kez "Sübhane Rabbiye'l-ala" okunduktan sonra "Allahü Ekber" denilerek kalkılır ve oturulur. Tahiyyat ve Salavatlarla "Rabbena atina" okunup önce sağ tarafa, sonra sol tarafa selam verilir.
SORU : Yalnız sağ tarafa selam verdikten sonra sehiv secdelerinin yapılması daha faziletlidir, neden ?
CEVAP :Çünkü ihtiyata uygundur. Bundan dolayı cemaatla kılınan namazlarda cemaatın yanlışlıkla dağılmaması için, yalnız sağ tarafa selam verdikten sonra sehiv secdesi yapılması tercih edilmiştir.
328
SORU : Sehiv secdelerinin yapılmasının hükmü nedir ?
CEVAP : Vacib
SORU :Bir namazın farzlarından birini unutarak geciktirmek ?
CEVAP : Sehiv secdesi gerektirir
SORU : . Bilindiği gibi, gerek farz, gerek vacib veya sünnet olan herhangi bir namazın kıraat, rükü ve sücud gibi farzları ve Fatiha, Sure ilavesi, sırayı gözetme gibi vacibleri, Kadelerde (oturuşlarda) salavatları okumak gibi sünnetleri vardır. Bunun için bunları gözetmek gerekir ki, namaz tam olarak kılınmış olsun. O halde farz olsun, olmasın herhangi bir namazda bir farzın kasden veya sehven terk edilmesi neyi gerektirir ?CEVAP : O namazın yeniden kılınmasını gerektirir.
SORU : Böyle büyük bir noksanı gidermek için sehiv secdeleri yeterli midir ?
CEVAP : Hayır.
SORU : Bir vacibin kasden terki veya geciktirilmesi hükmü nedir ?
CEVAP : Günahtır.
SORU : Bundan dolayı sehiv secdeleri gerekir mi ?
CEVAP : Hayır ,böyle bir namazı iade etmek uygundur.
SORU : Bir vacibin sehven terk edilmesi veya geciktirilmesi, neyi gerektirir ?
CEVAP : Sehiv secdelerini gerektirir Bu şekilde o noksan düzeltilmiş olur
SORU : Bir sünnetin kasden veya sehven terk edilmesi, sehiv secdelerini gerektirir mi?
CEVAP : Hayır , Fakat kasden terk edilmesi bir kusurdur. Sevab ve faziletten mahrum olmayı gerektirir.
329
SORU : Bir namazın tam bir rüknünü, bir farzını öne almak veya sonraya bırakmak neyi gerektirir
CEVAP : Sehiv secdelerini gerektirir.
SORU : Neden ?
CEVAP : Çünkü bu öne almak ve sonraya bırakma işi, vacibi terk etmekten sayılır.
SORU : Kıyamda "Sübhaneke"den sonra, henüz kıraat yapmadan rükûa varılıp ondan sonra hatırlansa
CEVAP : Kıyama dönülür farz olan kıraatin yerine getirilir
SORU : Bundan dolayı ne gerekir ?
CEVAP : Sehiv secdelerini gerektirir.
SORU : Bu durumda önceki rükü geçerli olur mu ?
CEVAP : Hayır .Kıraattan sonra yeni bir rükü yapılır
SORU : Böyle dönüp kıraat yapmadan ve ondan sonra rüküa varmadan kılınacak namaz ne olur ?
CEVAP : Bozulur .
SORU : Neden ?
CEVAP : Çünkü böyle bir rekatta rükü gibi tekrarlanmayan rükünler arasında sıraya riayet edilmesi farzdır
330
SORU : Namazın rekatlarından birindeki iki secdeden biri yanılarak terk edilip ondan sonraki rekatın veya kadenin sonunda hatırlansa, bunu geciktirilmesinden dolayı namazı iade gerekir mi ?
CEVAP : Hayır . hemen o secde kaza edilir.
SORU : Eğer son oturuşta iken hatırlansa ne yapılır ?
CEVAP : Bu secde yapılır ve ondan sonra bu oturuş (kade) iade edilir. Ondan sonra da sehiv secdeleri yapılır. Bu durumda son rekatta beş secde ile üç kade bulunmuş olur.
SORU : Neden namazın iadesi gerekmez ?
CEVAP : Çünkü bir rekatta iki secde vardır. Böyle tekrarlanan bir rüknün kısmen sonraya bırakılması, farzı terketmek sayılmadığından namazın iadesini gerektirmez
SORU : Fakat bir rekattaki iki secdeden ikisi de yanılarak öne alınsa, önce iki secde ve ondan sonra rükü yapılmış bulunsa , ne yapılır ?
CEVAP : Bu halde farz olan tertibe riayet için tekrar rükü ve ondan sonra secdelere gidilir. Bu tekrar ve iadelerden dolayı da namazın sonunda sehiv secdeleri yapılır.
331
SORU : Herhangi bir namazın bir rüknünü tekrar etmek, sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Bir rekatta iki defa rükü yapılması sehiv secdesi gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Bir rekatta üç defa secde yapılması sehiv secdesi gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Birinci ve ikinci rekatlarda Fatiha'nın tekrarlanarak okunması sehiv secdesi gerekir mi ?
CEVAP : Evet
SORU :Birinci ve ikinci rekatlarda Fatiha'nın arka arkaya okunması veya
CEVAP : Evet
SORU :Rüku, secde ve teşehhüdde Kur'an okunmasında sehiv secdesi gerekir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Üçüncü veya dördüncü rekatlarda Fatiha'nın iki defa okunması sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP :Hayır
SORU : Fatiha ile beraber başka bir surenin de okunması sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP :Hayır
SORU :Yalnız başka bir sürenin okunması sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP :Hayır
SORU : Bu durumlarda neden sehv secdesi gerekmiyor ?
CEVAP :Çünkü bu takdirde bir vacib terk edilmiş veya geciktirilmiş ve Kur'an da meşru olan yerin başkasında okunmuş olmaz. Ancak bu halde rekatlar, önceki, rekatlarden daha fazla uzatılmış ve cemaata da ağırlık verilmiş olursa, kerahetten korunmuş olmaz.
332
SORU : Bir vacibi yanılarak terk etmek, sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Birinci oturuşu terk etmek, sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Vitirde Kunut'u terk etmek, sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Bayram namazlarında ziyade tekbirleri terk etmek, sehiv secdelerini gerektirir mi ?
SORU : Birinci ve ikinci oturuşlarda Tahiyyat'ı okumayı terk etmek, sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Vitir namazında rüküdan sonra Kunut duasının unutulduğu hatırlanmış olsa onu okumak için geri kıyama dönülür mü ?
CEVAP : Hayır
SORU : Rükudan sonra okunması da gerekir mi , neden ?
CEVAP : Hayır. Çünkü yeri kaçırılmıştır.
SORU : Rüku halinde hatırlandığı halde de okunması gerekir mi ?
CEVAP :Hayır , Sahih olan rivayet böyledir.
SORU : Bununla beraber okunsun veya okunmasın, her iki halde de sehiv secdeleri gerekirmi ?
CEVAP : Evet
SORU : Kunut tekbirini unutup yapmamak sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Bir görüşe göre sehiv secdesi gerektirir, bir görüşe göre de gerektirmez.
333
SORU : Bir vacibi yanılarak terk etmek, sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Birinci veya üçüncü rekattan sonra biraz oturulması sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Dördüncü rekattan sonra beşinci rekat için ayağa kalkılması, sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Sabah namazının ikinci rekatinden sonra üçüncü bir rekata kalkılması sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Akşam namazının üçüncü rekatından sonra dördüncü bir rekata kalkılması sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Birinci oturuşta (Kade'de) teşehhüd mikdarından fazla oturulup üçüncü rekata kalkmanın geciktirilmesinde sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
334
SORU : Bir vacibin vasfını değiştirmek sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : İmamın aşikare okuması gereken ayetleri gizlice okuması sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU Gizlice okunacak ayetleri aşikare okuması sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : . Bu okuma mikdarı ne kadardır ?
CEVAP : Namaz sahih olacak kadar okumaktır.Fatiha süresinin ilk ayetlerini okumak bu kısımdandır.
İmamı Azam (rh.a.) : Kısa bir ayet okunması da bu hükümdendir.
İki imam : Bu hükümde değildir
SORU : Aşikare okumanın en az derecesi nedir ?
CEVAP : Başkasının işiteceği mikdardır.
SORU : Gizlice (hafiyyen) okumanın en aşağı derecesi nedir ?
CEVAP : Yalnız okuyanın işiteceği mikdardır
335
SORU : Gizli okunacak yerde, Fatihanın çoğu yanılarak aşikare okunsa, geri kalanı nasıl okunur ?
CEVAP : Yine gizlice okunur
SORU : Aşikare okunacak bir namazda Fatiha'nın bir kısmı gizli okunup ondan sonra aşikare okunacağı hatırlansa ne yapılır ?
CEVAP :
1. Görüş : Fatiha yeni baştan aşikare okunur
SORU : Neden ?
CEVAP :Böylece bir rekatta hem aşikare, hem de gizli okumak toplanmış olmaz.
2. Görüş : Fatiha yeniden okunmaz, yalnız geri kalan kısım aşikare okunur
CEVAP : Hayır.
SORU : Bir vacibin kasden terki veya geciktirilmesi hükmü nedir ?
CEVAP : Günahtır.
SORU : Bundan dolayı sehiv secdeleri gerekir mi ?
CEVAP : Hayır ,böyle bir namazı iade etmek uygundur.
SORU : Bir vacibin sehven terk edilmesi veya geciktirilmesi, neyi gerektirir ?
CEVAP : Sehiv secdelerini gerektirir Bu şekilde o noksan düzeltilmiş olur
SORU : Bir sünnetin kasden veya sehven terk edilmesi, sehiv secdelerini gerektirir mi?
CEVAP : Hayır , Fakat kasden terk edilmesi bir kusurdur. Sevab ve faziletten mahrum olmayı gerektirir.
329
SORU : Bir namazın tam bir rüknünü, bir farzını öne almak veya sonraya bırakmak neyi gerektirir
CEVAP : Sehiv secdelerini gerektirir.
SORU : Neden ?
CEVAP : Çünkü bu öne almak ve sonraya bırakma işi, vacibi terk etmekten sayılır.
SORU : Kıyamda "Sübhaneke"den sonra, henüz kıraat yapmadan rükûa varılıp ondan sonra hatırlansa
CEVAP : Kıyama dönülür farz olan kıraatin yerine getirilir
SORU : Bundan dolayı ne gerekir ?
CEVAP : Sehiv secdelerini gerektirir.
SORU : Bu durumda önceki rükü geçerli olur mu ?
CEVAP : Hayır .Kıraattan sonra yeni bir rükü yapılır
SORU : Böyle dönüp kıraat yapmadan ve ondan sonra rüküa varmadan kılınacak namaz ne olur ?
CEVAP : Bozulur .
SORU : Neden ?
CEVAP : Çünkü böyle bir rekatta rükü gibi tekrarlanmayan rükünler arasında sıraya riayet edilmesi farzdır
330
SORU : Namazın rekatlarından birindeki iki secdeden biri yanılarak terk edilip ondan sonraki rekatın veya kadenin sonunda hatırlansa, bunu geciktirilmesinden dolayı namazı iade gerekir mi ?
CEVAP : Hayır . hemen o secde kaza edilir.
SORU : Eğer son oturuşta iken hatırlansa ne yapılır ?
CEVAP : Bu secde yapılır ve ondan sonra bu oturuş (kade) iade edilir. Ondan sonra da sehiv secdeleri yapılır. Bu durumda son rekatta beş secde ile üç kade bulunmuş olur.
SORU : Neden namazın iadesi gerekmez ?
CEVAP : Çünkü bir rekatta iki secde vardır. Böyle tekrarlanan bir rüknün kısmen sonraya bırakılması, farzı terketmek sayılmadığından namazın iadesini gerektirmez
SORU : Fakat bir rekattaki iki secdeden ikisi de yanılarak öne alınsa, önce iki secde ve ondan sonra rükü yapılmış bulunsa , ne yapılır ?
CEVAP : Bu halde farz olan tertibe riayet için tekrar rükü ve ondan sonra secdelere gidilir. Bu tekrar ve iadelerden dolayı da namazın sonunda sehiv secdeleri yapılır.
331
SORU : Herhangi bir namazın bir rüknünü tekrar etmek, sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Bir rekatta iki defa rükü yapılması sehiv secdesi gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Bir rekatta üç defa secde yapılması sehiv secdesi gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Birinci ve ikinci rekatlarda Fatiha'nın tekrarlanarak okunması sehiv secdesi gerekir mi ?
CEVAP : Evet
SORU :Birinci ve ikinci rekatlarda Fatiha'nın arka arkaya okunması veya
CEVAP : Evet
SORU :Rüku, secde ve teşehhüdde Kur'an okunmasında sehiv secdesi gerekir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Üçüncü veya dördüncü rekatlarda Fatiha'nın iki defa okunması sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP :Hayır
SORU : Fatiha ile beraber başka bir surenin de okunması sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP :Hayır
SORU :Yalnız başka bir sürenin okunması sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP :Hayır
SORU : Bu durumlarda neden sehv secdesi gerekmiyor ?
CEVAP :Çünkü bu takdirde bir vacib terk edilmiş veya geciktirilmiş ve Kur'an da meşru olan yerin başkasında okunmuş olmaz. Ancak bu halde rekatlar, önceki, rekatlarden daha fazla uzatılmış ve cemaata da ağırlık verilmiş olursa, kerahetten korunmuş olmaz.
332
SORU : Bir vacibi yanılarak terk etmek, sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Birinci oturuşu terk etmek, sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Vitirde Kunut'u terk etmek, sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Bayram namazlarında ziyade tekbirleri terk etmek, sehiv secdelerini gerektirir mi ?
SORU : Birinci ve ikinci oturuşlarda Tahiyyat'ı okumayı terk etmek, sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Vitir namazında rüküdan sonra Kunut duasının unutulduğu hatırlanmış olsa onu okumak için geri kıyama dönülür mü ?
CEVAP : Hayır
SORU : Rükudan sonra okunması da gerekir mi , neden ?
CEVAP : Hayır. Çünkü yeri kaçırılmıştır.
SORU : Rüku halinde hatırlandığı halde de okunması gerekir mi ?
CEVAP :Hayır , Sahih olan rivayet böyledir.
SORU : Bununla beraber okunsun veya okunmasın, her iki halde de sehiv secdeleri gerekirmi ?
CEVAP : Evet
SORU : Kunut tekbirini unutup yapmamak sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Bir görüşe göre sehiv secdesi gerektirir, bir görüşe göre de gerektirmez.
333
SORU : Bir vacibi yanılarak terk etmek, sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Birinci veya üçüncü rekattan sonra biraz oturulması sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Dördüncü rekattan sonra beşinci rekat için ayağa kalkılması, sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Sabah namazının ikinci rekatinden sonra üçüncü bir rekata kalkılması sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Akşam namazının üçüncü rekatından sonra dördüncü bir rekata kalkılması sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Birinci oturuşta (Kade'de) teşehhüd mikdarından fazla oturulup üçüncü rekata kalkmanın geciktirilmesinde sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
334
SORU : Bir vacibin vasfını değiştirmek sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : İmamın aşikare okuması gereken ayetleri gizlice okuması sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU Gizlice okunacak ayetleri aşikare okuması sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : . Bu okuma mikdarı ne kadardır ?
CEVAP : Namaz sahih olacak kadar okumaktır.Fatiha süresinin ilk ayetlerini okumak bu kısımdandır.
İmamı Azam (rh.a.) : Kısa bir ayet okunması da bu hükümdendir.
İki imam : Bu hükümde değildir
SORU : Aşikare okumanın en az derecesi nedir ?
CEVAP : Başkasının işiteceği mikdardır.
SORU : Gizlice (hafiyyen) okumanın en aşağı derecesi nedir ?
CEVAP : Yalnız okuyanın işiteceği mikdardır
335
SORU : Gizli okunacak yerde, Fatihanın çoğu yanılarak aşikare okunsa, geri kalanı nasıl okunur ?
CEVAP : Yine gizlice okunur
SORU : Aşikare okunacak bir namazda Fatiha'nın bir kısmı gizli okunup ondan sonra aşikare okunacağı hatırlansa ne yapılır ?
CEVAP :
1. Görüş : Fatiha yeni baştan aşikare okunur
SORU : Neden ?
CEVAP :Böylece bir rekatta hem aşikare, hem de gizli okumak toplanmış olmaz.
2. Görüş : Fatiha yeniden okunmaz, yalnız geri kalan kısım aşikare okunur
İmam bir ayet okudu mesela öğle namazını kıldırırken elhamdülillahi rabbil alemin dedi sonra hatırladı ki sessiz okuması gerekiyor böyle bir ayet olduğu için s.s. gerekmez .
İmama uyan kimsenin fatiha ve Zammı Sureyi okumaması vaciptir (cemaatin kıraat yapması uygun görülmediğinden dolayı )
336
SORU : - Tek başına namaz kılanın aşikare veya gizli okumasından dolayı, sehiv secdesi gerekir mi ?
CEVAP : Hayır (tercih edilen görüş budur )
SORU : Ancak öğle namazı gibi gizli okunacak yerde kasden aşikare okursa ne yapmış olur ?
CEVAP : , Günah işlemiş olur
SORU : Tek başına namaz kılanın gündüzün kılacağı nafile namazlarda aşikare okuması nedir ?
CEVAP : Hükmen Mekruhtur
337
SORU : İmam sabah namazında Fatiha suresini sehven gizlice okuyup sonra hatırlasa, ekleyeceği süreyi nasıl okur ?
CEVAP : Aşikare okur, Fatiha'yı iade etmez
SORU : Fatihayı iade etmesi gerekir mi
CEVAP : Hayır
338
SORU : Cemaat halinde aşikare Kur'an okunacak bir namaza başlamış olan ve Fatiha'yı gizli okumuş bulunan bir kimseye, başkası gelip uysa, o kimse imam olmayı arzu ederse ne yapar ?
CEVAP :
1 . Arzu ederse sureyi aşikare okur,
2 . Arzu etmezse, aşikare okumaz
339
SORU : Farz bir namazda ikinci rekattan sonra oturulmayıp da üçüncü rekata yanılarak kalkmaya yeltenenin durumu ne olur
CEVAP :
1.Görüş : Durumuna bakılır: Eğer kalkışı oturmaya yakın ise Oturur, sehiv secdesi gerekmez.
SORU : Fakat doğrulması kıyama yakın ise ne yapar ?
CEVAP : Kalkar ve ondan sonra sehiv secdelerini yapar.
SORU : Neden ?
CEVAP : Çünkü bu durumda vacib olan birinci oturuş terk edilmiştir.
2.Görüş :Bununla beraber bir rivayete göre de, namaz kılan henüz tam kıyama doğrulmamış ise ne yapar ?
CEVAP : Kadeye (oturuşa) döner, vacibi terk elmez
SORU : İmam tam doğrulup kalktıktan sonra kadeye dönerse ne olur ? Neden ?
CEVAP :
1. Görüş :Namazı bozulur Çünkü bu takdirde farz olan kıyam bozulmuş ve namazın sırası büsbütün değiştirilmiş olur.
2. Görüş : Bu durumda namazı bozulmaz, kendisi günah işlemiş olur ve sehiv secdeleri gerekir.
340
SORU : Sünnet namazlarda ikinci rekatın arkasında oturulup da Tahiyyat okunmadığı üçüncü rekatta hatırlanırsa ne yapılır ?
CEVAP :
1 . Görüş : Eğer bu üçüncü rekat daha secde ile bağlanmamış ise, oturmaya dönülür, eğer secde ile bağlanmışsa, dönülmez ,sehiv secdeleri yapmak gerekir.
2 . Görüş : Secde ile bağlansın veya bağlanmasın, artık oturmaya dönülmez ,sehiv secdeleri yapmak gerekir.
341
SORU : Dört rekatlı farzlarda ikinci oturuş yapılmaksızın beşinci rekata kalkılacak olsa ne yapılır ?
CEVAP : Henüz beşinci rekat için secde edilmedikçe oturuşa dönülür. Teşehhüdden sonra selam verilip sehiv secdeleri yapılır.
SORU : Neden ?
CEVAP : Çünkü farz olan son oturuş geciktirilmiştir. Bu geciktirme ise, vacibi terk sayılır.
SORU : Fakat beşinci rekat için secde yapılmış olursa ne yapılır ?
CEVAP : Bu namaz nafileye dönmüş olur. Artık buna bir rekat daha ilave edilir ve tam altı rekatlı bir nafile namaz kılınmış olur .
SORU : Sehiv secdesi gerekir mi ?
CEVAP : Sahih olan görüşe göre, bu durumda sehiv secdesi gerekmez
SORU : Bu mesele hangi imamlara göredir ?
CEVAP : İmamı Azam ile İmam Ebû Yusuf'a göredir
SORU : İmam Muhammed'e göre nasıldır ?
CEVAP : Beşinci rekatın secdesinden baş kaldırılınca, namaz tamamen batıl olmuş olur.
342
SORU : Dört rekatlı, bir farz namazın son oturuşunda selam vermeden yanılarak ayağa kalkılsa, ne yapılır ?
CEVAP : Hemen oturuşa dönülüp selam verilir ve sehiv secdesi yapılır.
SORU : Fakat beşinci rekat için secdeye varılmış olursa ne yapılır ?
CEVAP : Buna bir rekat daha ilave edilir.
SORU : Bu durumda ne olmuştur ?
CEVAP : Bu durumda önceki dört rekat ile farz tamamlanmış olur; Diğer iki rekat da nafile sayılır, İstihsan olarak da sehiv secdeleri yapılır.
SORU : Akşam namazında ikinci oturuştan sonra bir dördüncü rekata,
CEVAP : Bu hükümdedir. Eklenen ikişer rekat nafile olur.
SORU : sabah namazında oturuştan sonra bir üçüncü rekata kalkılması nedir ?
CEVAP : Bu hükümdedir. Eklenen ikişer rekat nafile olur.
SORU : Mekruh ihtimali var mıdır ?
CEVAP : Hayır , Bu hareketler kasıdlı olarak yapılmadığı için mekruh sayılmaz. Tercih edilen görüş budur.
343
336
SORU : - Tek başına namaz kılanın aşikare veya gizli okumasından dolayı, sehiv secdesi gerekir mi ?
CEVAP : Hayır (tercih edilen görüş budur )
SORU : Ancak öğle namazı gibi gizli okunacak yerde kasden aşikare okursa ne yapmış olur ?
CEVAP : , Günah işlemiş olur
SORU : Tek başına namaz kılanın gündüzün kılacağı nafile namazlarda aşikare okuması nedir ?
CEVAP : Hükmen Mekruhtur
337
SORU : İmam sabah namazında Fatiha suresini sehven gizlice okuyup sonra hatırlasa, ekleyeceği süreyi nasıl okur ?
CEVAP : Aşikare okur, Fatiha'yı iade etmez
SORU : Fatihayı iade etmesi gerekir mi
CEVAP : Hayır
338
SORU : Cemaat halinde aşikare Kur'an okunacak bir namaza başlamış olan ve Fatiha'yı gizli okumuş bulunan bir kimseye, başkası gelip uysa, o kimse imam olmayı arzu ederse ne yapar ?
CEVAP :
1 . Arzu ederse sureyi aşikare okur,
2 . Arzu etmezse, aşikare okumaz
339
SORU : Farz bir namazda ikinci rekattan sonra oturulmayıp da üçüncü rekata yanılarak kalkmaya yeltenenin durumu ne olur
CEVAP :
1.Görüş : Durumuna bakılır: Eğer kalkışı oturmaya yakın ise Oturur, sehiv secdesi gerekmez.
SORU : Fakat doğrulması kıyama yakın ise ne yapar ?
CEVAP : Kalkar ve ondan sonra sehiv secdelerini yapar.
SORU : Neden ?
CEVAP : Çünkü bu durumda vacib olan birinci oturuş terk edilmiştir.
2.Görüş :Bununla beraber bir rivayete göre de, namaz kılan henüz tam kıyama doğrulmamış ise ne yapar ?
CEVAP : Kadeye (oturuşa) döner, vacibi terk elmez
SORU : İmam tam doğrulup kalktıktan sonra kadeye dönerse ne olur ? Neden ?
CEVAP :
1. Görüş :Namazı bozulur Çünkü bu takdirde farz olan kıyam bozulmuş ve namazın sırası büsbütün değiştirilmiş olur.
2. Görüş : Bu durumda namazı bozulmaz, kendisi günah işlemiş olur ve sehiv secdeleri gerekir.
340
SORU : Sünnet namazlarda ikinci rekatın arkasında oturulup da Tahiyyat okunmadığı üçüncü rekatta hatırlanırsa ne yapılır ?
CEVAP :
1 . Görüş : Eğer bu üçüncü rekat daha secde ile bağlanmamış ise, oturmaya dönülür, eğer secde ile bağlanmışsa, dönülmez ,sehiv secdeleri yapmak gerekir.
2 . Görüş : Secde ile bağlansın veya bağlanmasın, artık oturmaya dönülmez ,sehiv secdeleri yapmak gerekir.
341
SORU : Dört rekatlı farzlarda ikinci oturuş yapılmaksızın beşinci rekata kalkılacak olsa ne yapılır ?
CEVAP : Henüz beşinci rekat için secde edilmedikçe oturuşa dönülür. Teşehhüdden sonra selam verilip sehiv secdeleri yapılır.
SORU : Neden ?
CEVAP : Çünkü farz olan son oturuş geciktirilmiştir. Bu geciktirme ise, vacibi terk sayılır.
SORU : Fakat beşinci rekat için secde yapılmış olursa ne yapılır ?
CEVAP : Bu namaz nafileye dönmüş olur. Artık buna bir rekat daha ilave edilir ve tam altı rekatlı bir nafile namaz kılınmış olur .
SORU : Sehiv secdesi gerekir mi ?
CEVAP : Sahih olan görüşe göre, bu durumda sehiv secdesi gerekmez
SORU : Bu mesele hangi imamlara göredir ?
CEVAP : İmamı Azam ile İmam Ebû Yusuf'a göredir
SORU : İmam Muhammed'e göre nasıldır ?
CEVAP : Beşinci rekatın secdesinden baş kaldırılınca, namaz tamamen batıl olmuş olur.
342
SORU : Dört rekatlı, bir farz namazın son oturuşunda selam vermeden yanılarak ayağa kalkılsa, ne yapılır ?
CEVAP : Hemen oturuşa dönülüp selam verilir ve sehiv secdesi yapılır.
SORU : Fakat beşinci rekat için secdeye varılmış olursa ne yapılır ?
CEVAP : Buna bir rekat daha ilave edilir.
SORU : Bu durumda ne olmuştur ?
CEVAP : Bu durumda önceki dört rekat ile farz tamamlanmış olur; Diğer iki rekat da nafile sayılır, İstihsan olarak da sehiv secdeleri yapılır.
SORU : Akşam namazında ikinci oturuştan sonra bir dördüncü rekata,
CEVAP : Bu hükümdedir. Eklenen ikişer rekat nafile olur.
SORU : sabah namazında oturuştan sonra bir üçüncü rekata kalkılması nedir ?
CEVAP : Bu hükümdedir. Eklenen ikişer rekat nafile olur.
SORU : Mekruh ihtimali var mıdır ?
CEVAP : Hayır , Bu hareketler kasıdlı olarak yapılmadığı için mekruh sayılmaz. Tercih edilen görüş budur.
343
İlk oturuşta ettehiyyatüden sonra hemen ayağa kalkmak vaciptir (oyalanmadan)
SORU : Dört veya üç rekatlı farz ve vitir namazlarında birinci oturuştan sonra yanılarak: "Allahümme Salli ala Muhammedin ve ala ali Muhammed" denilmesi neyi gerektirir ?
CEVAP : Sehiv secdelerini gerektirir
SORU : İmamı Azam'dan bir rivayete göre nasıldır ?
CEVAP : Bu teşehhüdden sonra bir harf bile ziyade edilmesi sehiv secdelerini gerektirir
SORU : Son oturuşlarda teşehhüdden sonra Kur'an okunması, dua edilmesi sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Hayır Çünkü bu oturuş dua ve hamd yeridir. Kur'an ise hem duayı hem de hamdi kendisinde toplar
SORU : Namazda zikirlerin, duaların ve teşehhüdün (Tahiyyat'ın) aşikare okunması da sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Hayır
344
SORU : Farz namazların son üçüncü ve dördüncü rekatlarında kasden susarak Fatiha veya diğer bir süre okunmaması nedir ?
CEVAP : Bir hatadır; fakat sehiv secdelerini gerektirmez.
SORU : Yanılarak sükuti edilip Fatiha veya başka bir süre okunmaması sehiv secdelerini gerektirir. mi ?
CEVAP : Evet
SORU : İmam Ebû Yusuf(rh.a)'a göre, nedir ?
CEVAP : Her iki halde de sehiv secdelerini yapmak gerekir
345
SORU : Namazda bir rükün yerine getirilecek kadar (3 Sübhanallah ) düşünceye dalınması başlangıç (iftitah) tekbirini aldım mı, almadım mı diye o kadar düşünülse de sonra tekbir alındığı hatırlansa, veya alınmamış olması sanılarak tekrar bir tekbir daha alınsa,ne yapılır ?
SORU : Dört veya üç rekatlı farz ve vitir namazlarında birinci oturuştan sonra yanılarak: "Allahümme Salli ala Muhammedin ve ala ali Muhammed" denilmesi neyi gerektirir ?
CEVAP : Sehiv secdelerini gerektirir
SORU : İmamı Azam'dan bir rivayete göre nasıldır ?
CEVAP : Bu teşehhüdden sonra bir harf bile ziyade edilmesi sehiv secdelerini gerektirir
SORU : Son oturuşlarda teşehhüdden sonra Kur'an okunması, dua edilmesi sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Hayır Çünkü bu oturuş dua ve hamd yeridir. Kur'an ise hem duayı hem de hamdi kendisinde toplar
SORU : Namazda zikirlerin, duaların ve teşehhüdün (Tahiyyat'ın) aşikare okunması da sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Hayır
344
SORU : Farz namazların son üçüncü ve dördüncü rekatlarında kasden susarak Fatiha veya diğer bir süre okunmaması nedir ?
CEVAP : Bir hatadır; fakat sehiv secdelerini gerektirmez.
SORU : Yanılarak sükuti edilip Fatiha veya başka bir süre okunmaması sehiv secdelerini gerektirir. mi ?
CEVAP : Evet
SORU : İmam Ebû Yusuf(rh.a)'a göre, nedir ?
CEVAP : Her iki halde de sehiv secdelerini yapmak gerekir
345
SORU : Namazda bir rükün yerine getirilecek kadar (3 Sübhanallah ) düşünceye dalınması başlangıç (iftitah) tekbirini aldım mı, almadım mı diye o kadar düşünülse de sonra tekbir alındığı hatırlansa, veya alınmamış olması sanılarak tekrar bir tekbir daha alınsa,ne yapılır ?
CEVAP : Sehiv secdesi gerekir.
SORU : Üç rekat mı, dört rekat mı kıldığında şübhelenip durulsa,
CEVAP : Sehiv secdeleri gerekir.
SORU : Fatiha okunduktan sonra hangi surenin okunacağı üzerinde düşünülse ?
CEVAP : Sehiv secdeleri gerekir.
SORU : Neden ?
CEVAP : Çünkü bu durumlarda vacib geciktirilmiş olur.
SORU : Bir rüknü veya bir vacibi yerine getirirken meydana gelecek bir dalgınlık ve bir düşünce sehiv secdelerini gerektirir mi ? Neden ?
CEVAP : Hayır ,Çünkü tam bir kalb huzuru ile namaz kılmak, öyle herkese nasib olacak bir fazilet değildir.
346
SORU : Bir kimse, kıldığı bir namazın rekatlarında şübhelense bakılır: Eğer bu şübhe kendisine ömründe ilk kez olmuşsa, ne yapılır ?
CEVAP : O namazı yeniden kılar
SORU : Fakat birkaç defa olmuşsa ne yapılır ?
CEVAP : Araştırır ve kanaatine göre hüküm verir
SORU : Namazı yeniden kılması icab eder mi ?
CEVAP : Hayır .Araştırmada kalbin şahidliği yeterlidir
SORU : Sabah namazını kılarken bir rekat mı kıldım, iki rekat mı? diye şübhelenip de bir rekat kılmış olduğuna kalben hüküm verse, ne yapılır ?
CEVAP : İhtiyaten buna bir rekat daha ilave eder. Bu husustaki tereddütlerinden dolayı da sehiv secdeleri yapar.
SORU : Aksine olarak iki rekat kılmış olduğuna hüküm verdiği takdirde ne yapar ?
CEVAP : Oturur. Teşehhüdden ve selamdan sonra sehiv secdelerini yapar
SORU : Hiç birine karar veremediği takdirde ne yapar ?
CEVAP : Az olanı esas alır, çünkü az olanda kesinlik vardır. Bu durumda bir rekat daha kılar; ancak bu takdirde şübhelendiği rekatin sonunda oturur. Ondan sonra kalkıp o bir rekatı kılar. Çünkü önce iki rekat kılmış olması ihtimali vardır. Bu takdirde de namazın sonunda sehiv secdelerini yapar
347
SORU : Dört rekatlı bir namaza başlamış olan kimse, kıldığı rekatın birinci rekat mı, ikinci rekat mı? olduğunda şübhe edip bir tarafı seçemezse, ne yapar ?
CEVAP : Kendisini bir rekat kılmış sayar ve her bir rekatın sonunda ihtiyat olarak bir kere teşehhüd mikdarı oturur; bu şekilde dört defa kade yapılmış olur
SORU : Neden bu şekilde yapılır ?
CEVAP : Çünkü birinci sayılan rekatın ikinci ve üçüncü sayılan rekatın dördüncü rekat olması ihtimali vardır
348
SORU : Bir kimse kıldığı rekatın ikinci rekat mı, üçüncü rekat mı? olduğundan şübhelense, ne yapar
CEVAP : Sahih olan görüşü göre, bu rekatın sonunda oturmaz
SORU : Bir tarafı tercih edemezse, ne yapar ?
CEVAP : Bunu ikinci rekat sayar. Geri kalan rekatları da tamamlar
SORU : Akşam namazı ile vitir namazı bu hükümde midir ?Neden ?
CEVAP : Hayır Bu şübhelenme bu namazlardan birinde olsa, oturmak gerekir. Çünkü şübhelenilen rekatın üçüncü rekat olması muhtemeldir. Bu halde teşehhüdden sonra bir rekat daha ilave edilir. Çünkü şübhelenilen rekatın ikinci rekat olması da mümkündür. Bunların sonunda da sehiv secdeleri yapılır
349
SORU : Dört rekatlı namazlarda, kılınan rekatın dördüncü rekat mı, beşinci rekat mı olduğunda şübheye düşülse ne yapılır ?
CEVAP : Sonunda oturulur ve teşehhüdden sonra kalkılıp bir rekat daha kılınır. Sonunda da sehiv secdeleri yapılır
SORU : Sabah namazında kılınan rekatın ikinci rekat mı, üçüncü rekat mı olduğunda, şübheye düşülse ne yapılır ?
CEVAP : Sonunda oturulur ve teşehhüdden sonra kalkılıp bir rekat daha kılınır. Sonunda da sehiv secdeleri yapılır
SORU : Akşam ile vitir namazlarında da kılınan rekatın üçüncü rekat mı, dördüncü rekat mı, olduğunda şübheye düşülse ne yapılır ?
CEVAP : Sonunda oturulur ve teşehhüdden sonra kalkılıp bir rekat daha kılınır. Sonunda da sehiv secdeleri yapılır
SORU : Bu ilaveler neden yapılır ?
CEVAP : Çünkü bu rekatların üçüncü, dördüncü veya beşinci rekat olması muhtemeldir. O halde ilave edilen birer rekat ile fazla olan mikdar nafile olmuş olur. Sonunda da sehiv secdeleri yapılır
SORU : Bu şüphe hangi hale göredir (Hangi durumlar için geçerlidir ) ?
CEVAP : , Kıyam veya rükü veya rükudan kıyama geçiş halinde olduğuna göredir
SORU : İlk secde yapıldıktan sonra şübhelenme olursa ne olur ? Neden ?
CEVAP : İttifakla namaz batıl olur.Çünkü şübhe edilen rekatın ziyade olup son oturuşun terk edilmiş bulunması muhtemeldir
SORU : . İlk secde halinde şübhe olursa, nasıldır ?
CEVAP : Yalnız İmam Muhammed'e göre, namaz batıl olmaz
350
SORU : Namazda Fatiha'dan önce başka bir sure bir harf olarak dahi yanılarak okunsa, ne yapılır ?
CEVAP : İade edilerek önce Fatiha, sonra da o sure okunur. Namazın sonunda da sehiv secdeleri yapılır
SORU : Bu sırada işinde yapılan noksan rüku halinde bile hatırlansa, ne yapmak gerekir ? Neden ?
CEVAP : Kıyama dönülerek iadesi gerekir .Böyle bir yanılma çok olmaz. Onun için bunun az mikdarı da bağışlanamaz
SORU : Fakat bir namazda okunan bir surenin altında bulunan sure okunmak istenirken üstündeki sure okunsa, ne gerekir ?
CEVAP : Bundan dolayı sehiv secdeleri gerekmez
351
SORU : Bir kimse namazda, Fatiha okuyup okumadığında şübhe etse, ne yapılır ?
CEVAP : : Eğer henüz başka sure okumamış ise, Fatiha'yı okur
SORU : Fakat başka sure okumuş ise, ne yapılır ? Neden ?
CEVAP : Artık Fatiha'yı okumaz. Çünkü surenin Fatiha'dan sonra okunması meydandadır
352
SORU : Bir kimse, ilk rekatlerde birer sure okuyup da Fatiha'yı okumamış bulunduğunu secdeye vardıktan sonra hatırlarsa, ne yapar ?
CEVAP : Son rekatlerde Fatiha'yı iade etmez
SORU : Neden ?
CEVAP : Çünkü son rekatlarda zaten Fatiha okunacaktır. Bir rekatte iki Fatiha okunması ise meşru değildir (Yalnız Hasan İbni Zeyyad'a göre, son rekatlarda Fatiha kaza edilir. )
353
SORU : Dört veya üç rekatlı farz namazların ilk iki rekatinde Fatiha'dan sonra birer sure veya bir mikdar ayet eklenmemiş olsa,
1.GÖRÜŞ
CEVAP : Bu sure veya ayetler üçüncü ve dördüncü rekatlarda Fatiha'dan sonra ilave edilir
SORU : Nasıl ilave edilir
CEVAP : Bu namaz cemaatle kılınan bir akşam veya yatsı namazı ise, üçüncü ve dördüncü rekatlarda hem Fatiha, hem de ilave edilecek sure aşikare olarak okunur
SORU : Neden ?
CEVAP : Çünkü bir kıyamda olan kıraat birdir; bunun bir kısmı gizli olarak, bir kısmı da aşikare olarak okunamaz
2.GÖRÜŞ
CEVAP : Yalnız surenin aşikare okunur
SORU : İmam Ebû Yusuf'a göre nasıldır ?
CEVAP : , İkisi de gizlice okunur. Çünkü son rekatlarda gizlice okumak sünnettir
SORU : , İmam Ebû Yusuf'dan diğer bir rivayete göre nasıldır ?
CEVAP : Artık son rekatlarda bu süre okunmaz. Çünkü bunun yeri geçmiştir.
SORU : Tüm bu uygulamalarda sehiv secdesi gerekir mi ?
CEVAP : Evet
354
SORU : İmamın yanılması, kendi hakkında asaleten ve cemaat hakkında da uymuş olma bakımından sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Fakat imama uyan cemaatten birinin yanılması ile sehiv secdesi yapmak gerekir mi ?
CEVAP : Hayır ne kendisine ne de imama sehiv secdesi yapmak gerekmez
SORU : Sehiv secdelerini yapmakta olan bir imama uymak nedir ?
CEVAP : Sahihtir.Gerek sehiv secdelerinin herhangi birinde ve gerek teşehhüdünde olsun eşittir
SORU : Sehiv secdelerinin ikincisinde imama uyan kimseye birinci secdeyi ve teşehhüdünde uyana her iki secdeyi kaza etmek gerekir mi ?
CEVAP : Hayır
356
SORU : Mesbuk, imamla beraber sehiv secdelerini yapar, mı ?
CEVAP : Evet
SORU : İmamın yanılması, mesbukun imama uymasından önce olsa hüküm nasıldır ?
CEVAP : Aynı Çünkü mesbuk imama bağlıdır
SORU : . İmam teşehhüdde iken daha selam vermeden önce mesbuk kalkarak kıraat veya rüküda bulunduktan sonra, imam selam verip sehiv secdelerine varacak olsa, ne yapar ?
CEVAP : Mesbuk da hemen bu secdelere uyar ve evvelce yaptığı kıraatla rüküu aradan çıkar, bunları sonradan kalkıp tekrar yerine getirir
SORU : Mesbuk bu secdelerde imama uymasa namazı bozulur mu ?
CEVAP : Hayır , Namazı bitirince bu sehiv secdelerini kendi başına yapar
SORU :Mesbuk secdeye vardıktan sonra, imam sehiv secdelerini yapacak olsa, ne yapar ? Neden ?
CEVAP : İmamına uymaz, namazını bitirir ve sonra sehiv secdelerini yapar .. Eğer bu durumda imama uyacak olursa, namazı bozulur
357
SORU : - İmam selam verdikten sonra, noksan kalan rekatlarını tamamlamak için ayağa kalkan bir mesbuk, bu rekatlarda yanılmış olursa, sehiv secdelerini yapması gerekir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Önceden imamla beraber sehiv secdeleri yapmış olsa sehiv secdelerini yapması gerekir mi ? Neden ?
CEVAP : Hüküm değişmez sehiv secdelerini yapması gerekir .Çünkü mesbuk, noksan kalan rekatları tamamlarken tek başına namaz kılan gibidir
358
SORU : Mesbuk imamla beraber yanılarak selam verse ona sehiv secdeleri yapmak gerekir mi ?
CEVAP : Hayır
SORU : Fakat imamın selamından sonra selam verecek olsa,ne yapılır ? Neden ?
CEVAP : Sehiv secdesini gerektirir Çünkü birinci halde henüz muktedi, ikinci halde ise, münferid (yalnız başına namaz kılan) olmuştur
SORU : Muktediye, kendi yanılmasından dolayı sehiv secdesi lazım gelir mi ?
CEVAP : Hayır
359
SORU : Bir namazda yanılmaların birkaç tane olması ile sehiv secdelerinin o kadar yapılması gerekir mi ?
CEVAP : Hayır Bir defa bunlar için sehiv secdelerini yapmak yeterlidir
SORU : Bir kimse, bir namaz içinde iki ve üç defa yanılsa, ne yapar ?
CEVAP : Bunlar için namazın sonunda yalnız bir defa sehiv secdelerini yapmak kafidir.
SORU : Sehiv secdelerindeki bir yanılma da başka sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Hayır
360
SORU : Sehiv secdeleri kasden veya yanılarak terk edilse, ne yapılır ?
CEVAP : Namaza aykırı bir hal olmadıkça, yine bunlar yapılır.
SORU : Teşehhüdden sonra gülmek, konuşmak gibi, namaza aykırı bir durum meydana gelirse veya kerahet vakti girerse ne olur ?
CEVAP : , Sehiv secdeleri düşer (Sabah namazında selamın arkasından güneşin doğması veya ikindi namazında yine selamdan sonra güneşin (sarararak kamaştırıcılığının) değişmesi gibi..)
361.
SORU : Bir imam, sehiv secdesini terk edecek olsa, cemaat ne yapar ?
CEVAP : Cemaat da terk eder
SORU : Cuma ve bayram namazlarında da, fazla kalabalıktan dolayı bir karışıklığa meydan vermemek için ne yapılır ?
CEVAP : Sehiv secdeleri terk edilir
362
SORU : Sehiv secdesindeki iki secde ile Tahiyyat ve selamın hükmü nedir ?
CEVAP : Vacib
SORU : Tahiyyattan sonra Salavat ve dua okunması, bu secdelerdeki tekbirler, secde halindeki tesbihler ve iki secde arasındaki oturuşun hükmü nedir ?
CEVAP : Sünnet
363
SORU : Bir kimse, namazını tam olarak kıldığını kesinlikle bildiği halde, sözüne inanılır bir adam ona eksik kıldığını haber verse, ne yapar ?
CEVAP : Bunun sözünü kabul etmez.
SORU : İki güvenilir adamın haber verirse ne yapar ?
CEVAP : Bu habere uyar. Çünkü böyle bir haber, (iki kişinin şehadeti ile doğruluğu gerçekleşen) bir haldir. Böyle bir haber çok yerlerde geçerli ve bağlayıcıdır
SORU : İmam ve cemaat ihtilaf ettikleri takdirde imam ne yapar ?
CEVAP : İmamın bilgisi varsa, cemaatın sözü ile hareket etmez, kesinliği yoksa cemaatın sözünü kabul eder
CEVAP : Sehiv secdeleri gerekir.
SORU : Fatiha okunduktan sonra hangi surenin okunacağı üzerinde düşünülse ?
CEVAP : Sehiv secdeleri gerekir.
SORU : Neden ?
CEVAP : Çünkü bu durumlarda vacib geciktirilmiş olur.
SORU : Bir rüknü veya bir vacibi yerine getirirken meydana gelecek bir dalgınlık ve bir düşünce sehiv secdelerini gerektirir mi ? Neden ?
CEVAP : Hayır ,Çünkü tam bir kalb huzuru ile namaz kılmak, öyle herkese nasib olacak bir fazilet değildir.
346
SORU : Bir kimse, kıldığı bir namazın rekatlarında şübhelense bakılır: Eğer bu şübhe kendisine ömründe ilk kez olmuşsa, ne yapılır ?
CEVAP : O namazı yeniden kılar
SORU : Fakat birkaç defa olmuşsa ne yapılır ?
CEVAP : Araştırır ve kanaatine göre hüküm verir
SORU : Namazı yeniden kılması icab eder mi ?
CEVAP : Hayır .Araştırmada kalbin şahidliği yeterlidir
SORU : Sabah namazını kılarken bir rekat mı kıldım, iki rekat mı? diye şübhelenip de bir rekat kılmış olduğuna kalben hüküm verse, ne yapılır ?
CEVAP : İhtiyaten buna bir rekat daha ilave eder. Bu husustaki tereddütlerinden dolayı da sehiv secdeleri yapar.
SORU : Aksine olarak iki rekat kılmış olduğuna hüküm verdiği takdirde ne yapar ?
CEVAP : Oturur. Teşehhüdden ve selamdan sonra sehiv secdelerini yapar
SORU : Hiç birine karar veremediği takdirde ne yapar ?
CEVAP : Az olanı esas alır, çünkü az olanda kesinlik vardır. Bu durumda bir rekat daha kılar; ancak bu takdirde şübhelendiği rekatin sonunda oturur. Ondan sonra kalkıp o bir rekatı kılar. Çünkü önce iki rekat kılmış olması ihtimali vardır. Bu takdirde de namazın sonunda sehiv secdelerini yapar
347
SORU : Dört rekatlı bir namaza başlamış olan kimse, kıldığı rekatın birinci rekat mı, ikinci rekat mı? olduğunda şübhe edip bir tarafı seçemezse, ne yapar ?
CEVAP : Kendisini bir rekat kılmış sayar ve her bir rekatın sonunda ihtiyat olarak bir kere teşehhüd mikdarı oturur; bu şekilde dört defa kade yapılmış olur
SORU : Neden bu şekilde yapılır ?
CEVAP : Çünkü birinci sayılan rekatın ikinci ve üçüncü sayılan rekatın dördüncü rekat olması ihtimali vardır
348
SORU : Bir kimse kıldığı rekatın ikinci rekat mı, üçüncü rekat mı? olduğundan şübhelense, ne yapar
CEVAP : Sahih olan görüşü göre, bu rekatın sonunda oturmaz
SORU : Bir tarafı tercih edemezse, ne yapar ?
CEVAP : Bunu ikinci rekat sayar. Geri kalan rekatları da tamamlar
SORU : Akşam namazı ile vitir namazı bu hükümde midir ?Neden ?
CEVAP : Hayır Bu şübhelenme bu namazlardan birinde olsa, oturmak gerekir. Çünkü şübhelenilen rekatın üçüncü rekat olması muhtemeldir. Bu halde teşehhüdden sonra bir rekat daha ilave edilir. Çünkü şübhelenilen rekatın ikinci rekat olması da mümkündür. Bunların sonunda da sehiv secdeleri yapılır
349
SORU : Dört rekatlı namazlarda, kılınan rekatın dördüncü rekat mı, beşinci rekat mı olduğunda şübheye düşülse ne yapılır ?
CEVAP : Sonunda oturulur ve teşehhüdden sonra kalkılıp bir rekat daha kılınır. Sonunda da sehiv secdeleri yapılır
SORU : Sabah namazında kılınan rekatın ikinci rekat mı, üçüncü rekat mı olduğunda, şübheye düşülse ne yapılır ?
CEVAP : Sonunda oturulur ve teşehhüdden sonra kalkılıp bir rekat daha kılınır. Sonunda da sehiv secdeleri yapılır
SORU : Akşam ile vitir namazlarında da kılınan rekatın üçüncü rekat mı, dördüncü rekat mı, olduğunda şübheye düşülse ne yapılır ?
CEVAP : Sonunda oturulur ve teşehhüdden sonra kalkılıp bir rekat daha kılınır. Sonunda da sehiv secdeleri yapılır
SORU : Bu ilaveler neden yapılır ?
CEVAP : Çünkü bu rekatların üçüncü, dördüncü veya beşinci rekat olması muhtemeldir. O halde ilave edilen birer rekat ile fazla olan mikdar nafile olmuş olur. Sonunda da sehiv secdeleri yapılır
SORU : Bu şüphe hangi hale göredir (Hangi durumlar için geçerlidir ) ?
CEVAP : , Kıyam veya rükü veya rükudan kıyama geçiş halinde olduğuna göredir
SORU : İlk secde yapıldıktan sonra şübhelenme olursa ne olur ? Neden ?
CEVAP : İttifakla namaz batıl olur.Çünkü şübhe edilen rekatın ziyade olup son oturuşun terk edilmiş bulunması muhtemeldir
SORU : . İlk secde halinde şübhe olursa, nasıldır ?
CEVAP : Yalnız İmam Muhammed'e göre, namaz batıl olmaz
350
SORU : Namazda Fatiha'dan önce başka bir sure bir harf olarak dahi yanılarak okunsa, ne yapılır ?
CEVAP : İade edilerek önce Fatiha, sonra da o sure okunur. Namazın sonunda da sehiv secdeleri yapılır
SORU : Bu sırada işinde yapılan noksan rüku halinde bile hatırlansa, ne yapmak gerekir ? Neden ?
CEVAP : Kıyama dönülerek iadesi gerekir .Böyle bir yanılma çok olmaz. Onun için bunun az mikdarı da bağışlanamaz
SORU : Fakat bir namazda okunan bir surenin altında bulunan sure okunmak istenirken üstündeki sure okunsa, ne gerekir ?
CEVAP : Bundan dolayı sehiv secdeleri gerekmez
351
SORU : Bir kimse namazda, Fatiha okuyup okumadığında şübhe etse, ne yapılır ?
CEVAP : : Eğer henüz başka sure okumamış ise, Fatiha'yı okur
SORU : Fakat başka sure okumuş ise, ne yapılır ? Neden ?
CEVAP : Artık Fatiha'yı okumaz. Çünkü surenin Fatiha'dan sonra okunması meydandadır
352
SORU : Bir kimse, ilk rekatlerde birer sure okuyup da Fatiha'yı okumamış bulunduğunu secdeye vardıktan sonra hatırlarsa, ne yapar ?
CEVAP : Son rekatlerde Fatiha'yı iade etmez
SORU : Neden ?
CEVAP : Çünkü son rekatlarda zaten Fatiha okunacaktır. Bir rekatte iki Fatiha okunması ise meşru değildir (Yalnız Hasan İbni Zeyyad'a göre, son rekatlarda Fatiha kaza edilir. )
353
SORU : Dört veya üç rekatlı farz namazların ilk iki rekatinde Fatiha'dan sonra birer sure veya bir mikdar ayet eklenmemiş olsa,
1.GÖRÜŞ
CEVAP : Bu sure veya ayetler üçüncü ve dördüncü rekatlarda Fatiha'dan sonra ilave edilir
SORU : Nasıl ilave edilir
CEVAP : Bu namaz cemaatle kılınan bir akşam veya yatsı namazı ise, üçüncü ve dördüncü rekatlarda hem Fatiha, hem de ilave edilecek sure aşikare olarak okunur
SORU : Neden ?
CEVAP : Çünkü bir kıyamda olan kıraat birdir; bunun bir kısmı gizli olarak, bir kısmı da aşikare olarak okunamaz
2.GÖRÜŞ
CEVAP : Yalnız surenin aşikare okunur
SORU : İmam Ebû Yusuf'a göre nasıldır ?
CEVAP : , İkisi de gizlice okunur. Çünkü son rekatlarda gizlice okumak sünnettir
SORU : , İmam Ebû Yusuf'dan diğer bir rivayete göre nasıldır ?
CEVAP : Artık son rekatlarda bu süre okunmaz. Çünkü bunun yeri geçmiştir.
SORU : Tüm bu uygulamalarda sehiv secdesi gerekir mi ?
CEVAP : Evet
354
SORU : İmamın yanılması, kendi hakkında asaleten ve cemaat hakkında da uymuş olma bakımından sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Fakat imama uyan cemaatten birinin yanılması ile sehiv secdesi yapmak gerekir mi ?
CEVAP : Hayır ne kendisine ne de imama sehiv secdesi yapmak gerekmez
SORU : Sehiv secdelerini yapmakta olan bir imama uymak nedir ?
CEVAP : Sahihtir.Gerek sehiv secdelerinin herhangi birinde ve gerek teşehhüdünde olsun eşittir
SORU : Sehiv secdelerinin ikincisinde imama uyan kimseye birinci secdeyi ve teşehhüdünde uyana her iki secdeyi kaza etmek gerekir mi ?
CEVAP : Hayır
356
SORU : Mesbuk, imamla beraber sehiv secdelerini yapar, mı ?
CEVAP : Evet
SORU : İmamın yanılması, mesbukun imama uymasından önce olsa hüküm nasıldır ?
CEVAP : Aynı Çünkü mesbuk imama bağlıdır
SORU : . İmam teşehhüdde iken daha selam vermeden önce mesbuk kalkarak kıraat veya rüküda bulunduktan sonra, imam selam verip sehiv secdelerine varacak olsa, ne yapar ?
CEVAP : Mesbuk da hemen bu secdelere uyar ve evvelce yaptığı kıraatla rüküu aradan çıkar, bunları sonradan kalkıp tekrar yerine getirir
SORU : Mesbuk bu secdelerde imama uymasa namazı bozulur mu ?
CEVAP : Hayır , Namazı bitirince bu sehiv secdelerini kendi başına yapar
SORU :Mesbuk secdeye vardıktan sonra, imam sehiv secdelerini yapacak olsa, ne yapar ? Neden ?
CEVAP : İmamına uymaz, namazını bitirir ve sonra sehiv secdelerini yapar .. Eğer bu durumda imama uyacak olursa, namazı bozulur
357
SORU : - İmam selam verdikten sonra, noksan kalan rekatlarını tamamlamak için ayağa kalkan bir mesbuk, bu rekatlarda yanılmış olursa, sehiv secdelerini yapması gerekir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Önceden imamla beraber sehiv secdeleri yapmış olsa sehiv secdelerini yapması gerekir mi ? Neden ?
CEVAP : Hüküm değişmez sehiv secdelerini yapması gerekir .Çünkü mesbuk, noksan kalan rekatları tamamlarken tek başına namaz kılan gibidir
358
SORU : Mesbuk imamla beraber yanılarak selam verse ona sehiv secdeleri yapmak gerekir mi ?
CEVAP : Hayır
SORU : Fakat imamın selamından sonra selam verecek olsa,ne yapılır ? Neden ?
CEVAP : Sehiv secdesini gerektirir Çünkü birinci halde henüz muktedi, ikinci halde ise, münferid (yalnız başına namaz kılan) olmuştur
SORU : Muktediye, kendi yanılmasından dolayı sehiv secdesi lazım gelir mi ?
CEVAP : Hayır
359
SORU : Bir namazda yanılmaların birkaç tane olması ile sehiv secdelerinin o kadar yapılması gerekir mi ?
CEVAP : Hayır Bir defa bunlar için sehiv secdelerini yapmak yeterlidir
SORU : Bir kimse, bir namaz içinde iki ve üç defa yanılsa, ne yapar ?
CEVAP : Bunlar için namazın sonunda yalnız bir defa sehiv secdelerini yapmak kafidir.
SORU : Sehiv secdelerindeki bir yanılma da başka sehiv secdelerini gerektirir mi ?
CEVAP : Hayır
360
SORU : Sehiv secdeleri kasden veya yanılarak terk edilse, ne yapılır ?
CEVAP : Namaza aykırı bir hal olmadıkça, yine bunlar yapılır.
SORU : Teşehhüdden sonra gülmek, konuşmak gibi, namaza aykırı bir durum meydana gelirse veya kerahet vakti girerse ne olur ?
CEVAP : , Sehiv secdeleri düşer (Sabah namazında selamın arkasından güneşin doğması veya ikindi namazında yine selamdan sonra güneşin (sarararak kamaştırıcılığının) değişmesi gibi..)
361.
SORU : Bir imam, sehiv secdesini terk edecek olsa, cemaat ne yapar ?
CEVAP : Cemaat da terk eder
SORU : Cuma ve bayram namazlarında da, fazla kalabalıktan dolayı bir karışıklığa meydan vermemek için ne yapılır ?
CEVAP : Sehiv secdeleri terk edilir
362
SORU : Sehiv secdesindeki iki secde ile Tahiyyat ve selamın hükmü nedir ?
CEVAP : Vacib
SORU : Tahiyyattan sonra Salavat ve dua okunması, bu secdelerdeki tekbirler, secde halindeki tesbihler ve iki secde arasındaki oturuşun hükmü nedir ?
CEVAP : Sünnet
363
SORU : Bir kimse, namazını tam olarak kıldığını kesinlikle bildiği halde, sözüne inanılır bir adam ona eksik kıldığını haber verse, ne yapar ?
CEVAP : Bunun sözünü kabul etmez.
SORU : İki güvenilir adamın haber verirse ne yapar ?
CEVAP : Bu habere uyar. Çünkü böyle bir haber, (iki kişinin şehadeti ile doğruluğu gerçekleşen) bir haldir. Böyle bir haber çok yerlerde geçerli ve bağlayıcıdır
SORU : İmam ve cemaat ihtilaf ettikleri takdirde imam ne yapar ?
CEVAP : İmamın bilgisi varsa, cemaatın sözü ile hareket etmez, kesinliği yoksa cemaatın sözünü kabul eder
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder