AY DA NASRETTİN HOCA KRATERİ

 

AY DA NASRETTİN HOCA KRATERİ

Fıkralık bir sözle dünyanın yuvarlak olduğunu açıklamıştı...

Ayda Nasreddin

Hoca krateri

Amerikan Uzay Araştırma Merkezi NASA 1969 ve son­rası devam eden Ay’ı keşif, insanlı ay uçuşları programı­nın sonucu olarak hazırladı­ ğı detaylı ay haritasında Nasreddin Hoca’nın adına da yer verdi. Nas­reddin Hoca’nın adının verildiği krater bölge, ayın dünyaya bakan yüzünün göbek bölgesinde Surve­ yor-? aya iniş aracının araştırma yaptığı yer yakınında bulunuyor. NASA, ayı keşif araştırmaları sonucu hazırladığı ayrıntılı haritada Nasred­din Hoca’nın adını “Nasireddin Huggins’’ (hucins-Hocis) kod adıy­la yazdı. Nasreddin Hoca nın adı­nın verildiği kraterlik bölgenin yakı­nında Orontius, Stöfler, Heraclitus kraterleri bulunuyor. Nasreddin Hoca krateri “karmaşık kraterler içinde geçiş yolu bulunan” coğra­fî bir konuma da sahip...

Ölçün de bakın

Nasreddin Hoca, 13. yüzyılda Konya yöresinde yaşamış, fıkrala­rıyla Türk ve dünya edebiyatına mal olmuş bir Türk. Onunla ilgili olarak anlatılan hoş bir fıkra: Nas­reddin Hoca’ya sormuşlar: “Ho­cam dünya”nın merkezi neresi? Hoca cevap vermiş: “Eşeğimin ayağım bastığı yer!” Hoca’nın bu açıklamasına kızan insanlar: “Ho­cam, nerden biliyorsun?... Hoca:

“Ölçün de bakın!” demiş

Nasreddin Hoca’nın bu fıkrası yerküre üzerinde herhangi bir nok­tanın merkez olabileceği fizik teori­sini doğruluyor. Hoca merhumun çağında dünyada yaygın olan görü­şe göre dünya bir düzlemdir. Etra­fında okyanuslar vardır. Güneş da­hil bütün yıldızlar dünyanın etrafın­da döner. Nasreddin Hoca, bahsi geçen fıkrada ileri sürdüğü görüşle­ri ile dünyanın dairevî olduğu ger­çeğini açıklamıştır. Batılılar ancak Hoca’dan 200 yıl sonra Toskanelli ve Colomb zamanında dünyanın daire biçiminde olduğunu savunmuşlar, kilise ve tutucu bilim çevre­lerinin tepkileri ile karşılaşmışlardı

Amerikan Millî Havacılık Dairesi NASA’nın, Nasreddin Hoca nın adı­nı, uzay araştırmalarında çığır açan görüşlerinden dolayı ay haritasında­ki kratere verdiği gerçeği ortaya çı­kıyor. NASA’nın Nasreddin Ho­ca’nın ismini ay haritasına verme­sinde Türk tarihini bilen uzmanlar» veya NASA’da görevli Türk bilim adamlarının da rolü olabilir. Hoca merhumun dışında bir başka Türk astronomu olan Uluğ Bey’in adı da , ay haritasında yer almaktadır.