STALİN - GULAG KAMPLARI

Sovyet rejimi, Hitler'den daha çok sayıda toplama ve çalışma kampı (476 adet) kurmuştu. Bu toplama kamplarının sorumluluğu gizli servis NKVD bünyesinde kurulan GULAG (Islah/ Çalışma Kampları Merkezi Yönetimi) masasına aitti. Zamanla tüm kanplar, kısaca Gulag olarak isimlendirildi. Bu kamplardaki toplam nüfus döneme göre 500 bin ila 2 milyon arasında değişiyordu. Sovyet kayıtlarına göre 1929-1953 yılları arasında Gulaglardan 14 milyon kişi geçmişti. 1934-1953 yılları arasında 1 milyon 54 bin kişi bu kamplarda, Sovyet sanayileşmesi uğruna ölesiye dek çalıştırıldığı için hayatını kaybetti. Kendisi de bir Gulag mahkûmu olan Nobel Edebiyat Ödüllü muhalif Rus yazarı Alexander Soljenitsin, burada yaşadıklarını 'Arhipelag Gulag' (Gulag Takımadaları) isimli eserinde anlatmış ve "İnsanların çalıştırılarak öldürüldükleri' yerler tespitini yapmıştı. Kamplar, zamanla etkinliğini kaybetse de, Gorbaçov dönemine dek faaliyet göstermeye devam etti.