﴾9﴿Ey iman edenler! Cuma günü namaz için çağrı yapıldığında Allah’ı anmaya koşun ve alışverişi bırakın. Bilirseniz, bu sizin için çok hayırlıdır.
﴾10﴿ Namaz kılındı mı artık yeryüzüne dağılın ve Allah’ın lutfundan nasip arayın. Allah’ı da daima çok anın ki kurtuluşa eresiniz.
﴾11﴿ Ama onlar bir ticaret veya eğlence görünce ona yönelip seni ayakta bırakıverdiler. De ki: “Allah’ın nezdinde olan, eğlenceden de ticaretten de üstündür. Allah rızık verenlerin en hayırlısıdır.”
“Üzerine güneş doğan en hayırlı gün cuma günüdür. Âdem o gün yaratıldı, o gün cennete konuldu ve yine o gün cennetten çıkarıldı. ” (Müslim, Cuma 17, 18)
“Bir kimse güzelce abdest alarak cuma namazına gelir, hutbeyi ses çıkarmadan dinlerse, iki cuma arasındaki ve fazla olarak üç günlük daha günahları bağışlanır. Kim hutbe okunurken çakıl taşlarıyla oynarsa, boş ve mânasız bir iş yapmış olur. ” (Müslim, Cuma 27)
“Büyük günahlardan kaçınıldığı sürece, beş vakit namaz ile iki cuma ve iki ramazan, aralarında geçen günahlara keffaret olur. ” (Müslim, Tahâret 16)
“Bazı kimseler cuma namazlarını terk etmekten ya vazgeçerler veya Allah Teâlâ onların kalplerini mühürler de gafillerden olurlar. ” (Müslim, Cuma 40)
“Biriniz cuma namazına gideceği zaman boy abdesti alsın. ”(Buhârî, Cuma 2, 5, 12; Müslim, Cuma 1, 2, 4)
“Her bâliğ olan kimseye cuma günü boy abdesti almak gereklidir. ”(Buhârî, Ezan 161, Cuma 2, 3, 12; Müslim, Cuma 5, 7)
“Her kim cuma günü abdest alırsa ne iyi eder; hele boy abdesti alırsa, o daha iyidir. ”(Ebû Dâvûd, Tahâret 128; Tirmizî, Cuma )
“Bir kimse cuma günü boy abdesti alarak elinden geldiğince temizlenir, saçını sakalını yağlayıp tarar veya evindeki güzel kokudan süründükten sonra câmiye gider, fakat orada yan yana oturan iki kimsenin arasını açmaz, sonra Allah Teâlâ’nın kendisine takdir ettiği kadar namaz kılar, daha sonra sesini çıkarmadan imamı dinlerse, o cumadan öteki cumaya kadar olan günahları bağışlanır. ” (Buhârî, Cuma 6, 19)
“Bir kimse cuma günü cünüplükten temizleniyormuş gibi boy abdesti aldıktan sonra erkenden cuma namazına giderse bir deve kurban etmiş gibi sevap kazanır. İkinci saatte giderse bir inek, üçüncü saatte giderse boynuzlu bir koç kurban etmiş gibi sevap kazanır. Dördüncü saatte giderse bir tavuk, beşinci saatte giderse bir yumurta sadaka vermiş gibi sevap elde eder. İmam minbere çıkınca melekler hutbeyi dinlemek üzere topluluğun arasına katılır. ” (Buhârî, Cuma 4; Müslim, Cuma 10. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Tahâret 127; Tirmizî, Cuma 6; Nesâî, Cuma 14)
“Cuma gününde bir zaman vardır ki şayet bir Müslüman namaz kılarken o vakte rastlar da Allah’tan bir şey isterse, Allah ona dileğini mutlaka verir. ”Resûl–i Ekrem -sallâllâhu aleyhi ve sellem- Efendimiz o zamanın pek kısa olduğunu eliyle gösterdi. (Buhârî, Cuma 37, Talâk 24, Daavât 61; Müslim, Müsâfirîn 166, 167, Cuma 13–15)
Ebû Bürde İbni Ebû Mûsâ el–Eşarî -radıyallâhu anh- şöyle dedi:
Bir gün Abdullah İbni Ömer -radıyallâhu anh- bana:
– Cuma günü duaların kabul edildiği zaman hakkında babanın Resûlullah’tan -sallâllâhu aleyhi ve sellem- bir hadis rivayet ettiğini duydun mu? diye sordu. Ben de:
– Evet, duydum. Babam, Resûlullah’ı -sallâllâhu aleyhi ve sellem- şöyle buyururken işittiğini söyledi:
“O vakit, imamın minbere oturduğu andan namazın kılındığı zamana kadar olan süre içindedir. ” (Müslim, Cuma, 16)
“Günlerinizin en faziletlisi cuma günüdür. Bu sebeple o gün bana çokça salât ü selâm getiriniz; zira sizin salât ü selâmlarınız bana sunulur. ” (Ebû Dâvûd, Salât 201, Vitir 26)
“Güneşin doğduğu en hayırlı gün, cuma günüdür. Âdem o gün yaratıldı, o gün cennete konuldu ve o gün cennetten çıkarıldı. Kıyamet de ancak cuma günü kopacaktır.” (Müslim, Cum’a, 18)
“Her kim gusleder, sonra cumaya gelip belirlenen namazı kılar, sonra hutbesini bitirinceye kadar sessizce (imamı) dinler, sonra onunla beraber namazını kılarsa, o cuma ile sonraki cuma arasındaki günahları ayrıca üç günlük günahları daha bağışlanır.” (Müslim, Cum’a, 26)
“Cuma namazına gitmek, bulûğa ermiş olan herkese farzdır.” (Nesâî, Cum’a, 2)
“Her kim önemsemediğinden dolayı cuma namazını üç defa terk ederse kalbi mühürlenir.” (İbn Mâce, İkâmet, 93)
“Cuma günü öyle bir an vardır ki kul o anda Allah’tan bir şey dilerse Allah mutlaka ona o isteğini verir.” (Tirmizî, Cum’a, 2)
"Allah indinde günlerin seyyidi Cumadır. O, kurban ve Ramazan bayramı gününden de kıymetlidir." (Buhari)
"Cuma günü melekler mescidin kapılarına oturur, insanları geliş sırasına göre yazarlar. İnsanlar o gelişlerine göre; deve bağışlamış, sığır bağışlamış, koyun bağışlamış, tavuk bağışlamış, serçe bağışlamış ve yumurta bağışlamış kimselerin sevabı gibi sevap kazanırlar." (Buhari, Cuma: 31; Müslim, Cuma: 7)
"Ümmetinin bayramları içinde Cumadan daha kıymetli bayram yoktur ve o günkü iki rekat namaz, Cuma günü dışındaki bin rekattan efdaldir." (Deylemi)
"Kim, Cuma günü abdest alırsa; ne güzel yapmıştır. Kim de guslederse, daha değerli bir iş işlemiş olur." (Müslim, Cuma: 1; Tirmizi, Cuma: 356)
Cuma Namazı
191- Cuma, müslümanlarca bir bayram günüdür. Bu mübarek günde müslümanlar mabedlerde toplanırlar. Okunacak hutbeleri dinleyerek faydalanırlar. Hep birlikte cuma namazını kılarlar. Sonra ya başka ibadetlerle uğraşır veya ziyaretlerde bulunur yahut günlük işleri ile uğraşmaya koyulurlar.
Bir hadis-i şerifde buyuruluyor:
"Üzerine güneşin doğduğu en hayırlı gün, cuma günüdür. Adem aleyhisselam O gün Cennet'e konulmuş, O gün Cennetten çıkarılmıştır. Kıyamet de o gün kopacaktır."
Bütün bu olaylar, nice hayırları ve; hikmetleri toplamaktadır.
Bütün milletlerin önemli ve büyük saydıkları günleri vardır. Müslümanların mübarek günü ise cuma günüdür. Resûlullah (sallallahu aleyhi vesellem) bir hadis-i şeriflerinde şöyle buyurmuşlardır: "Cuma günü, işte bu gün; diğer milletlerin bu günde ayrılığa, sapıklığa düştüğü gündür. Allah (celle celâluhû) bize hidayet etti (ve bu günü bize verdi). Yahudilere yarını (cumartesi), yarından sonrasını (pazar) ise hıristiyanlara verdi” (Müslim; Ibn Mâce).
Nimetlerin şükrünü ortaya koyma ve bir sevinç günü olduğu için cuma günü sayesinde, o günün şerefinin ortaya konduğu bir toplanmaya ihtiyaç hissedileli ve bayramlarda olduğu gibi cemaatler bir araya geldi. Allah Teâlâ bu gün hakkında bir sûre indirmiş ve kendisini zikre ve ibadete gelinmesini emretmiştir. Cuma namazı vaktinde alışveriş yapılmasını, boş işlerle uğraşılmasını yasaklamıştır.
CUMA GÜNÜ VE CUMA NAMAZI
“Günlerin en fazîletlisi cuma günüdür. Bu sebeple o gün bana çokça salat ü selâm getiriniz; zîrâ sizin selâmlarınız bana arz olunur.”
“Cuma gününde bir zaman vardır ki, şâyet bir mü’mln namaz kılarken o vakte rastlar da Allâh’tan bir şey isterse, Allâh ona dileğini mutlakâ verir.” Cenâb-ı Hak, Hac Sûre-sî'nin 32. âyet-i celîlesinde şöyle buyuruyor (meâlen): “Bu böyledlr. Her kim, Allâh’ın şeâirine ta’zîm eder, hürmet gösterirse, muhakkak ki bu, kalplerin takvâsındandır.” Tefsir kitaplarımızda ifâde edildiğine göre, meâlini verdiğimiz âyet-i kerîmede geçen “şeâir” kelimesi, lügâtte husûsî işâret, alâmet gibi mânâları ifâde etmektedir. Istılahta ise bâzen ibâdetin kendisi için kullanılır. Buna göre ezân, cemaatle namaz, ezcümle cuma ve bayram namazları, hac ibâdeti, İslâm'ın şeâirinden, yâni alâmetlerindendir. Bazan de ibâdetin mahâlli için kullanılır. Bu mânâya göre ise minöreler, camiler, Sâfa ve Merve ile şâir mukaddes mekânlar dînimizin husûsî işâretleri, alâmetleridir.
İşte şeâir-i İslâm'dan olan ve pek büyük bir ehemmiyeti hâiz bulunan cuma namazının fazileti büyüktür. Cumu’a Sûresî'nin 9. âyet-î kerîmesinde şöyle buyuruluyor (meâlen): “Ey imân edenler! Cuma günü namaz için ezân okunduğu zaman, hemen Allâh’ı zikretmeye koşun ve alışverişi bırakın. Eğer bilmiş olsanız, elbette bu, sizin için daha hayırlıdır.” Cuma namazının faziletiyle alâkalı olarak Peygamber Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuşlardır: “Büyük günâhlardan kaçınıldığı müddetçe, beş vakit namaz ile iki cuma ve iki bayram namazları, aralarında işlenen günâhlara keffâret olur.”
192-
SORU : Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) ne zaman ilk cuma hutbesini okumuş ve ilk cuma namazını kıldırmıştır.
CEVAP : Hicretleri zamanında
SORU : Hangi yurtta ?
CEVAP : Medine'ye yakın bulunan "Salim İbni Avf" yurdunda
SORU : Hangi vadide ?
CEVAP : "Ranuna" denilen vadi içerisinde
SORU : Hangi mescidde ?
CEVAP : "Beni Salim Mescidinde"
193-
SORU : Cuma namazının vakti ne zamandır ?
CEVAP : Tam öğle namazının vaktidir.
SORU : Cuma namazı için minarelerde ezan okunur. Camilere gidince önce ne kılınır ?
CEVAP : Aynen öğle namazının sünneti gibi, dört rekat cumanın ilk sünneti kılınır.
SORU : Ondan sonra cami içinde bir ezan daha okunur.
Minberde cemaata karşı bir hutbe okunur. Bu hutbeden sonra ikamet alınarak ne kılınır ?
CEVAP : Cumanın iki rekat farzı cemaatle aşikare okuyuşla kılınır ?
SORU : Bir farzdan sonra yine öğlenin ilk dört rekat sünneti gibi, ne kılınır ?
CEVAP : Cumanın son dört rekat sünneti kılınır
SORU : Bundan sonra da ne kılınır ?
CEVAP : "Zuhrü ahir" diye dört rekat namaz kılınır
SORU : Arkasından ne kılınır ?
CEVAP : "Vaktin sünneti" niyeti ile aynen sabah namazının sünneti gibi iki rekat namaz daha kılınır.
194-
SORU : Cuma şartlarını kendilerinde toplayan kimseler için iki rekat cuma namazı nedir ?
CEVAP : "Farz-ı ayın"dır.
SORU : Cuma namazının diğer namazlardan başka olarak kendisine özgü on iki şartı daha vardır. Bunlar nelerdir ?
CEVAP : Bunların altısı vücubunun (farz olmasının), diğer altısı da edasının şartlarıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder