615-
SORU : Kabirleri ve kabristanları (mezarlıkları) güzel korumak, temiz tutmak ve ağaçlarla süslemek, hayatta olanlar için bir nedir ?
CEVAP : Görevdir.
SORU : Kabirleri çiğneyip üzerlerinden geçmek nedir ?
CEVAP : Mekruhtur.
SORU : Böyle bir davranış ölü hakkında ölüye karşı nedir ?
CEVAP : Saygısızlıktır. Onların haklarını çiğnemek gibidir. Onun için böyle yapmaktan mümkün olduğu kadar sakınmalıdır.
SORU : Mezarlığa ait başka bir yol bulunmayınca, Kur'ân okumak, tesbihde bulunmak ve dua etmek şartı ile, kabirlerin aralarından ve üzerlerinden gitmek ve kabirlerin kenarlarına oturmakta bir yanlışlıkvar mıdır ?
CEVAP : Kerahet bulunmadığını söyleyenler vardır.
616-
SORU : Bir kabristan ne kadar eski olursa olsun ve ne kadar ihtiyaç dışı bulunursa bulunsun bu tür kabristanları da ne yapmak gerekir ?
CEVAP : Yine kabristan olarak korunması gerekir.
SORU : Böyle bir kabristanı satmak veya üzerinde herhangi bir tesis kurmak, içinde bulunan ölü kemiklerini ve topraklarını başka bir mezarlığa götürmek caiz midir ?
CEVAP : Hayır
SORU : Ölülerin hakları, dirilerin haklarına nisbet edilirse ne kadardır ?
CEVAP : Ölülerin hakları, dirilerin hakları kadar,belki ondan daha fazla saklıdır.
SORU : Bu hakları gözetmek insaniyet için yapılması gereken nedir ?
CEVAP : Görevdir . Geçmişlerinin haklarını gözetmeyen bir nesil, kendi evlâd ve torunlarından ne yüzle korunma hakkı bekleyebilir?
617-
SORU : Su basmakta olan veya yabancı bir millet elinde kalan bir mezarlığı başka bir yere taşımak caiz midir ?
CEVAP : Evet
SORU : Böyle bir mezarlığı mümkün olduğu kadar
CEVAP : Korumaya çalışmalıdır.
618-
SORU : Bir cenaze kabre konulup üzerine toprak atıldıktan sonra kabir açılır mı, kabrinden çıkarılı mı. Bu caiz midir ?
CEVAP : Hayır . Artık Yüce Allah'a teslim edilmiş ve cemaatın ellerinden çıkmış olur.
SORU : Ancak bir mecburiyet hali bulunursa olabilir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Bir cenaze haksızlıkla ele geçirilmiş (gasbedilmiş) bir yere gömülse cenazenin çıkarılması caiz olur mu ?
CEVAP : Evet
SORU : Başkasına ait elbiselerle kefenlenerek gömülse çıkarılması caiz olur mu ?
CEVAP : Evet
SORU : Satın alınıp gömüldüğü yere şuf'a (komşuluk) yolu ile bir kimse sahib çıksa çıkarılması caiz olur mu ?
CEVAP : Evet
SORU : Çıkarıldığı takdirde, yer sahibi kabri düzelterek üzerine dilediği şeyi ekebilir mi ?
CEVAP : Evet
SORU : Elbise sahibi ne yapar ?
CEVAP : Elbisenin kıymetini almakla
yetinir.
SORU : Yine, cemaattan birinin bir eşyası kabre düşmüş olsa ne yapılabilir ?
CEVAP : Ölüye dokunmaksızın kabrinin toprakları açılarak o eşya çıkarılır,
SORU : Bunda bir sakınca var mıdır ?
CEVAP : Hayır
SORU : Neden
CEVAP : Çünkü o malın bir değeri vardır.
SORU : Peygamber (sallallahu aleyhi ve sellem) Efendimiz, malları yok etmekten insanları yasaklamıştır. Bir malın boş yere mezarda kalması, nedir ?
CEVAP : Değeri olan bir malı yok etmekten başka bir şey değildir.
SORU : İşte bu esasa ve hikmete dayanarak kabirlerin süslenmesi,
kabirlerde mum ve kandil yakılması nasıl görülmüştür ?
CEVAP : Uygun görülmeyip israf sayılmaktadır.
SORU : Çevresindeki bir yolu aydınlatmak için mezarlıkta lâmba yakılabilir mi ?
CEVAP : Evet
İşte İslâm dininin mala verdiği kıymet! İşte her davranışın bir şuura ve bir yarara dayanmasını isteyen bu İlâhi dindeki büyük hikmet!...
619-
SORU : Kabirlerin yanında uyumak, çevrelerini kirletmek, yaş ağaçlarını ve otlarını kesip koparmak nedir ?
CEVAP : Mekruhtur.
SORU : Mezarlıktaki ağaçlar ve otlar yaş bulundukça bir nevi hayat sahibidirler. Bunlar yaratılış halleri ile Yüce Allah'ı tesbih ederler. Bu sebeble orada yatmış bulunan iman sahiblerinin bir istifadesi var mıdır ?
CEVAP : Allah'ın rahmetine kavuşacakları umulur.
AÇIKLAMA : Resulü Ekrem (sallallahu aleyhi ve sellem) Efendimiz bir kabristanda bulunan iki mezar sahibinin azab çekmekte olduklarını anlamışlar. Mübarek ellerine aldıkları yapraksız bir yaş hurma dalını ikiye bölüp bir kısmını bir kabrin ve diğerini de öbür kabrin başına dikmiş ve: "Umulur ki, bunlar kuruyuncaya kadar, bu kabir sahiblerinin çekmekte oldukları azab hafifleyecek," buyurmuşlardır.
SORU : Bunun içindir ki, bazı yerlerde kabirlerin üzerlerine Mersin ağaç dallarını koymak âdet olmuştur. Fakat bu hususta asıl olan nedir
CEVAP : Yaş ağaçların dikilmesidir.
AÇIKLAMA : İmam Buharî'nin hadis kitabını açıklayan merhum Aynî dediği gibi, "Kabirlerin üzerine sadece yaş dalları, güzel kokulu çiçekleri ve yeşillikleri koymak bir şey değildir. Sünnet olan ağaç dikmektir." Ağaçların sağlık bakımından da yararları bilinmektedir.
SORU : Gerçekte kabirlerin üzerine birkaç parça gül, reyhan gibi yaş çiçekler de konulabilir bu hususta israf edilmesi, boşuna solup gidecek geçici çiçeklere birçok paralar harcanması uygun mudur ?
CEVAP : Hayır
SORU : Başka milletleri taklit sebebi ile olursa ?
CEVAP : Bu asla caiz olmaz.
620-
SORU : Kabirleri haftada bir gün, özellikle cuma ve cumartesi günleri, ziyaret etmek erkekler için nedir ?
CEVAP : Mendubdur.
MENDUP : Şer‘an yapılması kesin ve bağlayıcı olmaksızın istenen ve terkedilmesi dinî açıdan kınanmayan işleri ifade eder.
SORU : Salih kimselerin kabirleri ne için ziyaret edilir.
CEVAP : Teberrük
TEBERRÜK : Allah Teâlâʼya duyulan îman muhabbetinden dolayı, Oʼna yakınlığı bulunan bütün varlıklardaki ilâhî tecellîlere gösterilen hürmet ve tâzim duygusunun tabiî bir neticesidir.
SORU : Uzak bir yerde bulunmuş olsalar dahi, bu yolculuğa katlanmak nedir ?
CEVAP : Mendubdur.
SORU : Yaşlı kadınlar da ibret almak için, teberrükte bulunmak için mezarları ziyaret edebilirler mi , bunda bir sakınca var mıdır ?
CEVAP : Hayır
SORU : Bir fitne korkusu varsa ?
CEVAP : Ziyaretleri doğru olmaz.
SORU : Ziyaretçi ne yapmalıdır ?
CEVAP : Ayakta kıbleye doğru veya ölünün yüzüne karşı durarak dua etmeli ve şöyle demelidir. "Esselâmü aleyküm, ey mü'minler yurdunun sakinleri! Bizler de inşaallah sizlere kavuşacağız. Yüce Allah'dan bizim ve sizin için afiyet (her türlü kederden selâmet) dilerim."
NOT : Peygamber Efendimiz (Medine'deki) Baki mezarlığını ziyaret ederken böyle selâm verirlerdi.
621-
SORU : Kur'ân okuyacak kimsenin, kabir kenarında oturmasında kerahet var mıdır ?
CEVAP : Tercih edilen görüşe yoktur.
göre
SORU : Oturup "Yasin" sûresini okumak nedir ?
CEVAP : Çok sevabdır. Bu yüzden Allahü Teâlâ'nın ölülerimize kolaylık vereceği, okuyana da, ölüler sayısınca sevab yazılacağı
NOT : İmam Ali'den ve Hazret-i Enes'den (Radıyallahu Anhüma) rivayet olunmuştur.
622-
SORU : Kabirleri üzerine oda veya kubbe gibi şeylerin yapılması ve yazı yazılması nedir ?
CEVAP : İmam Ebû Yusuf'a göre tahrimen mekruhtur.
SORU : Bütün müslümanların yararına olarak vakfedilmiş mezarlar üzerine bina yaparak başkalarının faydalanmasını engellemek nedir ?
CEVAP : Haramdır.
SORU : Ölülerin gömülmesi için bırakılmış olup kimsenin mülkiyetinde bulunmayan bir mezarlıkta üzerine bina yaparak başkalarının faydalanmasını engellemek nedir ?
CEVAP : Haramdır.
SORU : Alimlerden, iyi kimselerden ve yüksek mevki sahiblerinden olan zatların kabirleri kaybolmasın diye, yanlarına taş konmasında ve isimlerinin yazılmasında bir sakınca var mıdır ?
CEVAP : Hayır
SORU : Diğer ölülerin de eserleri kaybolmamak ve zillet halinden korunmak için başları ucuna birer taş dikilip isimlerinin yazılmasında bir sakınca varmıdır ?
CEVAP : Hayır
SORU : Bu taşlara ayeti kerime yazılabilir mi ?
CEVAP : Hiç bir zaman
SORU : Neden ?
CEVAP : Çünkü zamanla taşların kırılıp dökülmesi mümkündür.
SORU : Malikîlere göre, kabir üzerine Kur'ân yazılması nedir ?
CEVAP : Haramdır.
SORU : Ölünün adı ile ölüm tarihinin yazılması nedir ?
CEVAP : Mekruhtur.
SORU : Şafiîlere göre yazı yazmak nasıldır ?
CEVAP : Bunlara, ne türlü olursa, olsun, yazı yazmak mekruhtur.
SORU : Bir alimin veya salih bir kimsenin adını ve kendini tanıtacak bir vasfı yazılabilir mi ?
CEVAP : Mendubdur.
SORU : Hanbelilere göre yazı yazmak nedir ?
CEVAP : Herhangi bir ayırım olmaksızın mekruhtur
623-
SORU : Bir kimseyi, öldüğü ev içindeki bir yere gömülebilir mi ?
CEVAP : Mekruhtur.
SORU : Neden ?
CEVAP : Çünkü böyle bir işlem ancak Peygamberlere özel olan bir iştir.
SORU : Yer altında mahzenler yapıp ölüleri oralara tabutlarla koyulabilir mi ?
CEVAP : Birçok sakınca sebebiyle mekruh görülmüştür.
SORU : Bu yerlere ne denilir.
CEVAP : Füseka
624-
SORU : Bir ölünün cesedi tamamen toprak kesilip kemikleri de kalmamış olmadıkça, onun kabri açılarak yerine başkası gömülebilir mi ?
CEVAP : Hayır
SORU : Başka bir yer bulunamayınca ne yapılır ? (yer olmayışı ,arazinin küçük oluşu )
CEVAP : Ölünün kemikleri toplanır ve oraya gömülecek olanla kendi arasında topraktan veya kerpiçten bir engel konur.
625-
SORU : Bir ölü yanlışlıkla kıbleye aykırı bir şekilde gömülmüş olsa, bundan dolayı kabri açılır mı ?
CEVAP : Hayır
SORU : Neden ?
CEVAP : Çünkü cenazenin sağ tarafına yatıralarak kıbleye doğru bulundurulması bir sünnettir. Buna riayet edilmediğinden dolayı kabri açmak uygun olmaz.
626-
SORU : Bir zaruret bulunmadıkça, birkaç cenazeyi bir mezara koymak caiz midir ?
CEVAP : Hayır
SORU : Zaruret hali varsa ? (arazi yok)
CEVAP : Konulur. 2-3 kat olabilir . Aralarına da bir engel (perde) olsun diye toprak doldurulur. Uhud şehidleri böyle gömülmüşlerdir.
Cabir İbni Abdullah (Radıyallahu Anhüma) demiştir: "Uhud savaşında ilk şehid olan zat, benim babam idi. Onu, diğer bir şehidle (Amr İbnu'l Cümuh ile) beraber bir kabirde bırakmaya gönlüm razı olmadı. Altı ay sonra kabri açtım. Babamı, kulağından başka, sanki kabre koyduğum gündeki gibi taptaze bir halde buldum ve onu çıkarıp başka bir kabire yalnızca gömdüm."
627-
SORU : İslâm yurdunda bulanan gayri müslimlerin mezarlarına da tecavüz edilebilir mi ?
CEVAP : Hayır
SORU : Neden ?
CEVAP : Çünkü onlara hayatlarında eziyet verilmesi haram olduğu gibi öldükten sonra da kabirlerine tecevüz etmek, kemiklerini kırmak ve yerlerini dümdüz etmek haramdır.Onlarla bir sözleşme yapılmıştır, bu sözleşmeye her halde riayet etmek gerekir.
SORU : Yeni fethedilen bir yerde, ihtiyaç görülürse, müslüman olmayanların kabirlerini açmak ve kemiklerini kaldırıp yerlerini başka bir hizmete ayırmakta bir sakınca var mıdır ?
CEVAP : Hayır
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder